معدوم سازی پسماندها یکی از اقدامات مهم در راستای کنترل عفونت و رفع آلودگی‌های بیمارستانی و مراکز بهداشتی و درمانی است. در واقع، زباله‌های تیز و برنده موجود در محیط‌های درمانی، سلامت پرسنل این مراکز را تهدید می‌کنند. بسیاری از پرسنل تأمین سلامت، توسط این زباله‌ها دچار جراحات شده‌اند و ویروس‌هایی نظیر ایدز، هپاتیت نوع B و C وارد بدن آن‌ها شده است. برای جلوگیری از وقوع چنین اتفاقاتی بایستی از وسایل مناسبی مانند سیفتی باکس (Sharps Container) استفاده کرد. حال اینکه سیفتی باکس چیست و دقیقاً چه کاربردی دارد را در ادامه توضیح داده‌ایم. با ما همراه باشید تا مشخصات و ویژگی های سیفتی باکس را بهتر بشناسید.
سیفتی باکس چیست؟
همان‌طور که اشاره شد، زباله‌های آزمایشگاهی و پزشکی مانند سوزن، سرنگ و تیغ جراحی جزو زباله‌های خطرناک زیستی هستند که در صورت نفوذ به پوست، باعث آسیب‌های جدی به بدن می‌شوند. این زباله‌ها نه‌تنها برای کارکنان مراقبت‌های بهداشتی و بیماران ضرر دارند؛ بلکه برای محیط‌زیست نیز به شدت مضر هستند. این زباله‌ها بایستی در ظرفی به نام سیفتی باکس نگهداری شوند.
سیفتی باکس یکی از ظروف مصرفی پزشکی و آزمایشگاهی است که دهانه گشادی دارد. این ظرف به دلیل تولید با پلیمر پلی‌پروپیلن بسیار مقاوم است و به خوبی می‌تواند در برابر نشتی‌ها، ضربه‌ها و نیروهای وارده استقامت کند. بنابراین، ایمنی و مقاومت بالا یکی از بارزترین مشخصات سیفتی باکس است. سیفتی باکس در مدل‌ها و اندازه‌های متنوعی ساخته می‌شود که می‌توان بنا بر نیاز خود یک یا چند مدل آن را سفارش داد.
اگر قصد خرید این محصول را دارید، میتوانید مطلب راهنمای خرید سیفتی باکس را مطالعه کنید.
تاریخچه سیفتی باکس
سیفتی باکس یکی از قدیمی‌ترین لوازم مصرفی پزشکی و آزمایشگاهی است که به مکانیسم ایمنی بسیاری از کشورها تبدیل شده است. استفاده از این وسیله در مراکز بهداشتی و درمانی کشور ما اعم از خصوصی و دولتی در سال 1382 الزامی شد. این مراکز بر اساس بخشنامه‌ای که در تاریخ 13/2/1382 ابلاغ شد، موظف به استفاده از سیفتی باکس با توجه به حجم فعالیت خود هستند. روند اجرایی کردن این بخشنامه نیز توسط نهادهای ناظر پیگیری می‌شود. بنابراین، بیش از یک دهه از ورود سیفتی باکس به واحدهای بهداشتی، درمانی و آزمایشگاهی ایران می‌گذرد.
لزوم استفاده از سیفتی باکس
استفاده از سیفتی باکس باعث جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار در انسان‌ها و جانوران می‌شود. به عبارتی، عدم استفاده از سیفتی باکس، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به موجودات زنده و محیط‌زیست وارد می‌کند. از این آسیب‌ها می‌توان به احتمال انقراض گونه‌های گیاهی و جانوری اشاره کرد. همچنین، احتمال دارد برخی از افراد در اثر تماس با اشیا برنده آلوده دچار بیماری‌های سخت شوند و جان خود را از دست بدهند. بنابراین، بایستی احتیاط زیادی در موقع کار به خرج داد. به طورکلی، می‌توان گفت که سیفتی باکس یکی از بهترین لوازم موجود جهت مدیریت زباله‌های آزمایشگاهی و بیمارستانی است.
ویژگی ها و مشخصات سیفتی باکس چیست ؟
از حداقل ویژگی های سیفتی باکس می‌توان به داشتن علامت استاندارد، بستن راحت درب آن و مهر و موم کردنش، انداختن راحت پسماند به داخل ظرف، قابلیت سوزاندن و بازیافت، جابه‌جایی آسان و… اشاره کرد. ضمن اینکه سیفتی باکس از نظر اندازه به طور متداول در حجم‌های 0.5، 1، 2، 3، 5، 7، 12 و 24 لیتری ساخته می‌شود.البته حجم های مختلف دیگری نیز وجود دارد. به علاوه، برای مدیریت بهتر پسماندهای آزمایشگاهی و بیمارستانی از چندین رنگ در بدنه ظروف سیفتی باکس استفاده می‌شود.
به این ترتیب، رنگ زرد مخصوص زباله‌های عفونی و ابزارهای تیز تخلیه نشده است. رنگ نارنجی نیز مشابه رنگ زرد جهت معدوم سازی زباله‌های عفونی و ابزارهای تیز، به کار گرفته می‌شود؛ با این تفاوت که اشیاء نوک تیز تخلیه شده در این ظروف قرار می‌گیرند. رنگ آبی هم جهت خنثی‌سازی پسماندهای دارویی کارایی دارد و رنگ بنفش نیز برای دفع ابزارهای آلوده و تیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، از مشخصات سیفتی باکس می‌توان به تولید در رنگ‌ها و سایزهای مختلف با مقاومت بالا در برابر پارگی و سوراخ شدن اشاره کرد.
شما میتوانید جهت آشنایی با نحوه استفاده از سیفتی باکس به مطلب دیگر ما با همین عنوان مراجعه کنید.
کاربردهای دستگاه سیفتی باکس
استفاده از انواع سیفتی باکس در صنایع رو به افزایش است. در واقع، بسیاری از مراکز جهت افزایش ایمنی پرسنل خود از سیفتی باکس استفاده می‌کنند. بنابراین، این وسیله از کاربردهای گسترده‌ای در صنایع کشور برخوردار است. در قسمت زیر به مهم‌ترین مصارف و کاربردهای آن اشاره کرده‌ایم:
1. استفاده از سیفتی باکس در مراکز پزشکی و آزمایشگاهی
همان‌طور که گفتیم، کاربردهای سیفتی باکس در مراکز پزشکی و آزمایشگاهی بسیار مهم و گسترده است. حتی می‌توان گفت که سیفتی باکس یکی از حیاتی‌ترین وسایل مورد استفاده در این مراکز محسوب می‌شود و بدون آن نمی‌توان آلودگی‌های موجود در این واحدها را کنترل کرد.
2. استفاده از سیفتی باکس در مراکز دامپزشکی
سیفتی باکس در کلینیک‌های دامپزشکی نیز کاربردهای مهمی دارد. این مراکز هم، از اشیاء تیز در روند کار خود استفاده می‌کنند و تولیدکننده زباله‌های آلوده و خطرناک هستند. به همین خاطر، وجود سیفتی باکس در این مراکز نیز الزامی است.
3. استفاده از سیفتی باکس در مراکز آموزشی
اشیاء تیز در مراکز آموزشی مانند مدارس نیز به‌وفور یافت می‌شود. از قیچی و منگنه گرفته تا سنجاق و سایر وسایلی که نوک‌تیز هستند را می‌توان در این مراکز مشاهده کرد. به همین دلیل، بسیاری از مدارس جهت تفکیک این زباله‌ها از سایر زباله‌های آلوده، از ظروف سیفتی باکس استفاده می‌کنند.
4. استفاده از سیفتی باکس در مراکز زیبایی
مراکز زیبایی فعال در زمینه انجام پیرسینگ، بوتاکس، خالکوبی، طب سوزنی و… جهت دفع وسایل تیز خود از سیفتی باکس استفاده می‌کنند. به این ترتیب، شاهد استفاده آرایشگاه‌ها و کلینیک‌های مختلف زیبایی از سیفتی باکس هستیم. سایر اصناف نیز مانند صنف پوشاک و مواد غذایی جهت دفع وسایل تیز خود مانند چاقو یا هر وسیله خطرناک و شکستنی دیگری از سیفتی باکس استفاده می‌کنند.
جمع بندی
سؤالات مختلفی در رابطه با سیفتی باکس مطرح می‌شود؛ از جمله اینکه سیفتی باکس چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ توجه داشته باشید که خرید سیفتی باکس یکی از رایج‌ترین اقدامات در زمان تجهیز واحدهای آزمایشگاهی و پزشکی است که اقلام نوک‌تیز و شکستنی را داخل آن می‌ریزند. در واقع، وسایل تیز و برنده پزشکی مانند سرنگ‌ها به همراه سوزن‌ها، لوله‌های آزمایش، شیشه‌های دارو و هر وسیله شکستنی در این ظروف قرار می‌گیرد و سپس، وارد چرخه بازیافت می‌شود. از بارزترین ویژگی های سیفتی باکس نیز می‌توان به مقاومت بی‌نظیر آن در برابر پارگی و سوراخ شدن اشاره کرد. در واقع، مشخصات سیفتی باکس استاندارد به‌گونه‌ای است که توانایی بالایی در برابر اعمال فشارهای وارده دارد و به خوبی می‌تواند در برابر عوامل آسیب‌زای خارجی مقاومت کند.
