IVF، مخفف عبارت “In Vitro Fertilization” یا “بارور ساختن تخمک در آزمایشگاه” است که به معنای لقاح خارج از بدن خواهد بود. ای وی اف یکی از بهترین روش‌های درمان ناباروری است، اما همانند هر روش درمانی دیگر، روش IVF نیز ممکن است با برخی از معایب و عوارض همراه باشد. تحقیقات زیادی در زمینه مشکلات بچه های ای وی اف صورت‌گرفته که نتایج خوبی را در برداشته‌اند.
باید توجه داشت که این عوارض نادر هستند و بیشتر کودکانی که از روش IVF به دنیا می‌آیند، به‌صورت طبیعی و سالم رشد می‌کنند. بااین‌حال، برای پیشگیری از این عوارض، باید به‌دقت دستورالعمل‌های پزشکی را رعایت کرد و بهتر است مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی را بادقت انجام داد.
علاوه بر این، باید توجه داشت که روش IVF، برای بسیاری از زوج‌ها، تنها راهی است که می‌توانند امید به داشتن فرزند داشته باشند. این روش، برای زوج‌هایی که به دلیل مشکلات باروری نمی‌توانند به‌صورت طبیعی فرزند به دنیا بیاورند، یک فرصت جدید برای داشتن فرزند به شمار می‌آید. همچنین، با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش‌های IVF بهبود یافته‌اند و امروزه، بیشترین موفقیت در درمان مشکلات باروری به‌وسیله روش IVF به دست می‌آید.
روش ای وی اف چیست؟
IVF یا باروری مصنوعی، یکی از روش‌های درمان ناباروری است که برای زوج‌هایی که به هر دلیلی نمی‌توانند به‌صورت طبیعی بچه داشته باشند، مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این روش، تخمدان زن با داروهایی محرک ترشح هورمون و تولید بیشتر تخمک تحریک می‌شود. سپس تخمک‌های به‌دست‌آمده در یک محیط خاص و با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته، با اسپرم والد پدر یا اسپرم اهدایی در تماس قرار می‌گیرند.
پس از لقاح، زیگوت به‌دست‌آمده در محیط امنی به مدت چند روز نگهداری می‌شود. در نهایت، تخمک لقاح یافته ی سالم به رحم مادر منتقل می‌شود و چنانچه با موفقیت در رحم پیوند خورده و در آنجا رشد کنند، بارداری انجام‌می گیرد.
همان‌طور که می‌دانید، IVF یکی از روش‌های درمان ناباروری است که با موفقیت زیادی در سال‌های اخیر استفاده شده است. بااین‌حال، این روش همراه با هزینه‌های بالا و مشکلاتی مانند: تزریق داروها، جراحی و بیماری‌های جانبی همراه است. همچنین، نتایج موفقیت‌آمیز نیز به‌شدت به عوامل مختلفی مانند: سن والدین وابسته است.
ازآنجایی‌که IVF یکی از روش‌های پیچیده و هزینه‌بر درمان ناباروری است، قبل از تصمیم‌گیری برای استفاده از آن، بهتر است با متخصصین پزشکی مشورت کنید و حتماً در مورد عوارض ای وی اف برای جنین یا مادر بدانید. اگر دوست دارید بیشتر با ماهیت این روش آشنا شوید، توصیه می‌کنیم مطلب ” IVF چیست “ را مطالعه کنید.
انواع مختلف روش درمانی ای وی اف
ای وی اف این روزها به عنوان یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای درمان ناباروری شناخته شده است که تا حد زیادی توانسته زوج‌ها را به بچه‌دارشدن نزدیک کند. این روش درمانی امروزه در سه نوع متفاوت به اجرا در می‌آید که در ادامه مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت.
1. ای وی اف معمولی
روش ای وی اف معمولی بیشتر برای زوج‌هایی مناسب است که:
-
- لوله‌های فالوپ زن به‌شدت آسیب‌دیده باشد.
- ناباروری از سمت مرد باشد.
- زن با مشکلات سقط‌جنین مواجه باشد.
- زوج‌هایی که از تخمک‌های اهدایی استفاده می‌کنند.
روش انجام کار در ای وی اف معمولی بسیار ساده است. با استفاده از داروهای تزریقی و خوراکی، تخمدان‌ها تحریک می‌شوند تا در زمان کوتاهی تخمک‌های بالغ را آزاد کنند. این تخمک‌ها جمع‌آوری شده و در محیط آزمایشگاه در تماس با اسپرم‌های بارور قرار می‌گیرند. در نهایت پس از لقاح و تشکیل جنین، پروسه انتقال جنین به بدن مادر انجام خواهد گرفت.
2. مینی ای وی اف
روش Mini IVF یا باروری مصنوعی با استفاده از مقدار کمتری دارو و تزریق، تلاش می‌کند که با رویکرد آرام‌تر و جذاب‌تری نسبت به روش ای وی اف معمولی، تخمدان‌ها را به تولید تعداد بالایی از تخمک‌ها در یک دوره تحریک کند. هدف این روش ارائه یک جایگزین باحالت تهاجمی کم‌تر و درد کم‌تر برای زوجین است.
روش Mini IVF برای زنانی که لوله‌های تخمدانهایشان دچار آسیب شده‌اند یا تخمدانهایشان ذخیره تخمک کمی دارد، می‌تواند مفید باشد. همچنین برای زنانی که به روش ای وی اف معمولی پاسخ نمی‌دهند، یا کسانی که تمایل به رویکرد طبیعی‌تر دارند و یا زنان بالای ۳۵ سال، این روش گزینه مناسبی است.
3. ای وی اف طبیعی
در این روش، یک تخمک خوب و باکیفیت بالا که بیمار به طور طبیعی هر ماه تولید می‌کند، برای باروری مصنوعی برداشته می‌شود.
در روش Natural cycle IVF، فرایند تحریک تخمدان با داروها صورت نمی‌گیرد و برای بررسی تولید طبیعی تخمک، از طریق آزمایش خون و سونوگرافی، استفاده می‌شود. زمانی که تخمک به حالت بلوغ رسیده باشد، با استفاده از روش‌های دقیق و همچنین استفاده از دستگاه ای وی اف ، از بدن مادر خارج می‌شود و بقیه مراحل لقاح مصنوعی صورت می‌گیرد.
هدف اصلی این روش، ارائه یک روش ملایم‌تر برای باروری مصنوعی است. بااین‌حال، همانند دیگر روش‌های درمانی، Natural cycle IVF نیز ممکن است با مشکلات و مخاطراتی همراه باشد؛ لذا قبل از اقدام به این روش، بهتر است با متخصصین پزشکی مشورت کرده و تمامی جنبه‌های مرتبط با این روش درمانی را بررسی کنید.
عوارض کلی روش درمانی ivf
در ابتدای مطلب به این موضوع اشاره کردیم که مشکلات بچه های ای وی اف این روزها بسیار موردتوجه است و تحقیقات زیادی در این باره صورت می‌گیرد. این مشکلات ممکن است برای مادر هم ایجاد شوند.
در این راستا می‌خواهیم چند مورد عوارض ای وی اف که در مادران دیده می‌شوند را مورد بررسی قرار دهیم:
1. سندروم تحریک بیش از حد تخمدان
سندروم تحریک بیش از حد تخمدان ناشی از داروهای محرک تخمدان است که در روش باروری مصنوعی IVF استفاده می‌شوند. در این عارضه، تخمدان‌ها بیش از حد تحریک شده و بزرگ می‌شوند که باعث افزایش حجم خون و مایع در بدن خواهد شد. علائم این عارضه شامل درد و تورم شدید در ناحیه شکم، خستگی شدید، تنفس سخت، تهوع و استفراغ است.
2. پیچ‌خوردگی تخمدان
پیچ‌خوردگی تخمدان یک عارضه نادر است که گاهی پس از استفاده از روش باروری مصنوعی IVF رخ می‌دهد. در این عارضه، تخمدان به‌دور خود پیچیده شده و باعث می‌شود که خون‌رسانی قطع شود. این مشکل می‌تواند باعث درد شدید در ناحیه شکم و نیز تورم شدید آن شود. پیچ‌خوردگی تخمدان به‌سرعت باید تشخیص داده و درمان شود، زیرا در برخی موارد ممکن است باعث خسارت جبران‌ناپذیر به تخمدان شود.
3. عفونت‌های مرتبط با فرایند
عفونت‌های مرتبط با فرایند IVF می‌تواند باعث تب، درد شکم، خونریزی و استفراغ شود. این عفونت‌ها ممکن است در ناحیه رحم، مجرای تناسلی و سیستم داخلی رخ دهند. برای جلوگیری از این عفونت‌ها، باید به‌دقت دستورالعمل‌های بهداشتی و درمانی پس از روش باروری مصنوعی IVF رعایت شود.
به‌هرحال باید توجه داشت که این عوارض نادر هستند و در بیشتر موارد، روند درمانی برای کاهش آن‌ها انجام می‌شود. درهرصورت، برای پیشگیری از این عوارض، بهتر است که درمان‌ها را تحت‌نظر متخصصین پزشکی انجام دهید و دستورالعمل‌های بهداشتی و درمانی را دقیقاً رعایت کنید. در بلاگ « عوارض ای وی اف برای مادر » بیشتر در این باره توضیح داده‌ایم.
عوارض ای وی اف برای کودک
مشکلات بچه‌های ای وی اف موضوع اصلی این مطلب است و تا اینجا با ماهیت روش ای وی اف و برخی از عوارض کلی آن آشنا شده‌اید.
در ادامه مطلب اما می‌خواهیم عوارض ای وی اف برای بچه را مورد بررسی قرار دهیم:
1. وزن کم هنگام تولد
در برخی موارد، کودکانی که به روش IVF به دنیا می‌آیند، با وزن کمتری متولد می‌شوند. اما این عارضه معمولاً در صورتی رخ می‌دهد که مادر از قبل مشکلاتی مانند: بیماری‌های قلبی، دیابت و یا فشارخون بالا داشته باشد. به‌علاوه، با مراقبت‌های پزشکی مناسب، این مشکل می‌تواند به حداقل برسد.
2. نارسایی قلبی
به دلیل اینکه برخی از کودکان متولد شده از روش IVF، با مشکلات قلبی متولد می‌شوند، پزشکان معمولاً در طول بارداری و پس از تولد کودک، برای تشخیص و درمان این مشکل اقدام می‌کنند تا در صورت نیاز در کوتاه‌ترین زمان ممکن درمان‌های لازم صورت گیرد.
3. نارسایی اسکلتی و عضلانی
یکی دیگر از عوارض ای وی اف برای بچه، نارسایی‌هایی عضلانی و اسکلتی است. این مشکل ممکن است به دلیل نارسایی در رشد جنین و یا تأثیر داروهای استفاده شده برای IVF باشد.
به‌طورکلی روش ای وی اف برای ناباروری در مردان یا زنان قابل‌استفاده است. در مطلب جداگانه‌ای با عنوان « مهمترین علت ناباروری مردان » در مورد یکی از جنبه‌های درمانی این روش توضیح داده‌ایم. در مورد عوارض ای وی اف برای بچه هم باید اشاره کنیم که با انجام آزمایش‌های و مراقبت‌های پزشکی مناسب، می‌توان این مشکلات را کاهش داد و حتی در زمان درستی آن‌ها را تشخیص داده و درمان را شروع نمود.
4. زایمان زودرس
چهارمین مورد از مشکلات بچه های ای وی اف این است که در برخی موارد با زایمان زودرس مواجه می‌شوند. این مشکل ممکن است به دلیل فشار زیاد روی رحم و یا بیماری‌هایی مانند: دیابت مادر باشد. البته باید اشاره کنیم که با روش‌های درمانی مدرن امروزی، می‌توان تا حد زیادی از عوارض زایمان زودرس پیشگیری کرد.
آیا IVF روش خوبی برای درمان ناباروری است؟
احتمالاً این تصور برای شما ایجاد شده که این روش درمانی مضراتی زیادی به همراه دارد و احتمال بروز مشکلات و عوارض در آن زیاد است. باید اشاره کنیم که تمامی این عوارض و مشکلاتی که در این مقاله مطرح شده‌اند، بسیار نادر هستند.
هدف از معرفی مشکلات بچه های ای وی اف این است که پیش از انتخاب این روش به‌درستی بدانید که مزایا و معایب آن چه مواردی هستند. در این پروسه درمانی دستگاه‌های زیادی استفاده می‌شوند که دقت بسیار بالایی هم دارند. این موضوع را می‌توان از قیمت دستگاه میکرومانیپولاتور که یکی از دستگاه‌های مورد استفاده در IVF است، متوجه شد. بااین‌حال، برای پیشگیری از این عوارض، باید به‌دقت دستورالعمل‌های پزشکی را رعایت کرد و بهتر است مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی را بادقت انجام داد.
