ناباروری یکی از مشکلات شایع در دنیای امروز است که برای زوجها مشکلات بسیاری را به دنبال دارد. باتوجه‌به آمارها، ناباروری به‌عنوان یکی از مشکلات شایع در دنیا شناخته میشود، اما خوشبختانه درمان‌هایی مانند آی وی اف برای آن وجود دارند. اگر شما هم می‌خواهید به سؤال آی و ی اف چیست پاسخ دهید، در ادامه با ما باشید.
از جمله روشهای دیگر میتوان به درمان‌های هورمونی یا تلقیح مصنوعی اشاره کرد. همچنین، بهبود سبک زندگی، مثل تغییرات در شیوه غذایی، کاهش استرس، ورزش و ترک مصرف مواد مخدر، میتواند بهبود قابل‌توجهی در برطرف‌کردن مشکلات ناباروری داشته باشد.
به‌طورکلی، ناباروری یک مسئله شایع در دنیای امروز است، اما باتوجه‌به پیشرفت‌های پزشکی و درمان، این مشکل قابل‌حل خواهد بود. بهبود سبک زندگی و درمان به‌موقع، میتواند به زوجها کمک کند تا به‌راحتی بتوانند تجربه والدین بودن را در زندگی خود به دست بیاورند.
دلایل رایج‌تر شدن ناباروری چیست؟
رایج‌تر شدن موارد ناباروری در دنیای امروز میتواند به عوامل مختلفی برگردد. یکی از این عوامل، سن بالا در زنان و مردان است. با بالارفتن سن، تعداد سلول‌های تولیدمثل در بدن کاهش می‌یابد و احتمال تولید سلول‌های تخمک و اسپرم باکیفیت پایین بیشتر می‌آید.
عوامل دیگری همچون افزایش استرس، مصرف الکل و مواد مخدر، نداشتن فعالیت جسمانی منظم، تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن نیز می‌توانند به ناباروری منجر شوند.
اما با وجود این همه مشکل، روشهای درمانی مختلفی برای کمک به زوجها برای باردارشدن وجود دارد. یکی از این روش‌ها، آی وی اف است که در ادامه این مطلب می‌خواهیم به پاسخ سؤال آی وی اف چیست، بپردازیم.
همچنین، روشهای پزشکی دیگری همچون درمان‌های هورمونی، درمان‌های مربوط به اختلالات تخمدان و پروتکل‌های درمانی برای افزایش فرصت بارداری نیز وجود دارند. در نهایت باید اشاره کنیم که تغییر در سبک زندگی و رسیدن به تغذیه سالم، ورزش‌کردن و ترک دخانیات و الکل میتواند تأثیر زیادی روی بهبود شرایط ناباروری داشته باشد.
به‌طورکلی، باتوجه‌به پیشرفت‌های پزشکی و درمان، زوجهایی که با مشکل ناباروری مواجه هستند، می‌توانند با استفاده از روشهای درمانی مختلف، فرصت بارداری خود را بهبود بخشند و تجربه والدینی را به دست آورند و دیگر این موضوع غیرممکن و ناشدنی نخواهد بود.
برای درمان ناباروری چه روش‌هایی وجود دارند؟
همان‌طور که اشاره کردیم ناباروری دیگر یک مشکل بدون راه‌حل نیست و متخصصان در سراسر دنیا هر روز در حال کار روی روشهای درمانی جدیدتری هم هستند.
بااین‌حال امروزه چند روش هستند که کارایی بیشتری دارند و درصد موفقیتشان به نسبت روشهای دیگر، بالاتر است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
1. ICSI یا میکرواینجکشن
روش میکرواینجکشن یا ICSI، یک روش پیشرفته در درمان ناباروری است که برای زوجهایی که با مشکلات ناباروری مردی مواجه هستند، مناسب خواهد بود.
در این روش، یک اسپرم با استفاده از یک سوزن بسیار نازک و بادقت بالا، مستقیماً به داخل تخمک زن منتقل میشود.
مراحل انجام این درمان چندان پیچیده نیستند. در ابتدا از داروهای هورمونی برای زن استفاده میشود تا تخمک‌های آزاد شده در هر ماه بیشتر باشند. در ادامه نمونه‌ای از باکیفیت‌ترین اسپرم را از مایع منی جدا می‌کنند.
در شرایط آزمایشگاهی این اسپرم با استفاده از دستگاه میکرواینجکشن به طور مستقیم به داخل تخمک منتقل میشود. مزیت این روش در تماس قطعی اسپرم و تخمک است که دیگر نیازی به نگرانی برای این موضوع را از بین می‌برد.
بااین‌وجود هیچ روش درمانی بدون عواقب نیست و هر روش به‌اندازه‌ای روی بدن مرد و زن تأثیر خواهد داشت. در مورد این درمان هم معایبی وجود دارد که پیش از انتخاب خوب است آنها را بشناسید. در مطلب « معایب میکرواینجکشن » به طور کامل در این باره صحبت کرده‌ایم.
2. IUI یا تلقیح نطفه به داخل رحم
روش تلقیح اسپرم به داخل رحم یا IUI (Intrauterine Insemination)، یکی از روشهای درمانی برای ناباروری است. در این روش، اسپرم‌هایی که با استفاده از فناوری مخصوصی از نمونه اسپرم مرد جدا شده‌اند، به داخل رحم زن منتقل می‌شوند.
این عملیات به‌عنوان تلقیح اسپرم به داخل رحم شناخته میشود. در این روش، اسپرم‌ها به محل قرارگیری تخمک نزدیک شده و احتمال بارداری افزایش می‌یابد.
مزیت این روش، سادگی و عدم نیاز به بیهوشی و جراحی است. همچنین، این روش کمترین میزان هزینه را نسبت به روشهای دیگر برای ناباروری دارد.
بههرحال این روش برای برخی زوجها ممکن است کمتر کارآمد باشد و نیاز به تکرار داشته باشد. در صورت عدم موفقیت در تلقیح اسپرم به داخل رحم، روشهای دیگری مانند روش IVF می‌توانند به‌عنوان راهکارهای دیگر در نظر گرفته شوند.
3. IVF یا تلقیح خارج از رحمی
لقاح خارج از رحم یا IVF (In Vitro Fertilization) یکی از روشهای تلقیح مصنوعی است که در آن، تخمک و اسپرم در محیطی خارج از بدن در تماس قرار می‌گیرند تا لقاح انجام شود. پس از این که تخمکها تقسیم شدند و بهصورت جنین درآمده‌اند، جنین به رحم انتقال می‌یابد تا بقیه مراحل رشد را در بدن مادر داشته باشد.
در این روش، اولین مرحله تحت‌نظر پزشک، انجام آزمایشاتی برای بررسی سلامتی زن و مرد است. این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که آیا روش آی وی اف برای زوج مناسب خواهد بود یا خیر؛ چرا که برای درمان ناباروری روشهای دیگری هم وجود دارند که هر یک در شرایط خاص احتمال موفقیت دارند.
حالا دیگر به‌راحتی می‌توانید به پرسش آی وی اف چیست، پاسخ دهید، اما در نظر داشته باشید احتمال موفقیت در این روش هم مانند روشهای دیگر چندان بالا نیست. برای این که احتمال موفقیت در باروری افزایش داشته باشد، عوامل مختلفی درگیر هستند. برای مثال سن زوجین یکی از مهم‌ترین موضوعات است.
تاریخچه آی وی اف
روش درمانی IVF (In vitro fertilization) یا تلقیح خارج رحمی، یکی از پیشرفته‌ترین و مؤثرترین روشهای درمانی برای باروری کم است. در این روش، تخمک‌های زن از بدن او جدا می‌شوند، با اسپرم مرد در محیط کنترل شده و بهصورت دسته‌ای قرار می‌گیرند تا لقاح انجام شود.
تاریخچه این روش به سال ۱۹۷۸ بازمی‌گردد. در ابتدا، این روش برای درمان مشکلات تنبلی تخمدان در زنان استفاده می‌شد، اما باگذشت زمان، به دلیل افزایش مشکلات ناباروری مردان، این روش به‌عنوان یک راهکار در درمان ناباروری مردان نیز مورداستفاده قرار گرفت.
روش IVF در حال حاضر به‌عنوان یکی از پرکاربردترین روشهای درمانی برای ناباروری به شمار می‌رود. با پیشرفت فناوری، روشهای مختلف دیگری هم به کار گرفته می‌شوند، اما روش IVF به دلیل کارآمدی بالا و توانایی در درمان بیشتر موارد ناباروری، همچنان یکی از محبوب‌ترین روشهای درمانی برای باروری کم است.
چرا برای درمان ناباروری، از IVF استفاده می شود؟
حالا که به‌خوبی می‌توانید به سؤال ivf چیست، پاسخ دهید، نوبت به بررسی دلایلی می‌رسد که این درمان را برای ناباروری مناسب ساخته‌اند.
استفاده از روش IVF برای درمان ناباروری به دلیل کارآمدی بالا و توانایی در درمان بیشتر موارد ناباروری، موردتوجه قرار گرفته است. در زیر به برخی از دلایل استفاده از روش IVF برای درمان ناباروری اشاره میشود:
- مشکلات تخمدان: اگر زنان به دلیل مشکلات تخمدان نمیتوانند بهصورت طبیعی باردار شوند، روش IVF به‌عنوان یک راهکار مؤثر در درمان آنها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- مشکلات اسپرم: در برخی موارد، مشکلات اسپرم مرد میتواند باعث ناباروری شود. در این موارد، روش IVF با استفاده از اسپرم مرد برای تلقیح تخمک زن موفقیت‌آمیز است.
- مشکلات لوله‌های فالوپ: در برخی زنان، لوله‌های فالوپ بسته می‌شوند که میتواند باعث ناباروری شود. با استفاده از روش IVF، تخمکها بهصورت مستقیم تلقیح می‌شوند و نیازی به عبور از لوله‌های فالوپ نیست.
- مشکلات ایمنی: در برخی موارد، ممکن است سیستم ایمنی بدن زن برای جنین مشکل ایجاد کند. با استفاده از روش IVF، جنین در محیط کنترل شده تلقیح میشود و در خارج از بدن زن توسعه می‌یابد.
بههرحال مشکلات ناباروری بسیار متنوع هستند و روش IVF نمی‌تواند برای همه موارد مناسب باشد. پزشکان برای تعیین روش درمانی مناسب، باید مشکلات دقیق را بررسی کنند و روش درمانی مناسب را تعیین کنند.
آی وی اف چه انواعی دارد؟
زمانی که می‌خواهید یکی از روشهای درمانی برای ناباروری را انتخاب کنید، لازم است ابتدا با تعاریفشان آشنا باشید و بتوانید به سؤالاتی مانند آی وی اف چیست، پاسخ دهید. در همین راستا باید بدانید که برخی از این روش‌ها مانند ivf می‌توانند به شکل‌های مختلفی انجام شوند و این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد که با این زیرشاخه‌ها آشنا باشید.
به همین منظور در ادامه مطلب می‌خواهیم دو نوع از درمان آی وی اف را بررسی کنیم که هر یک مزایا و معایب خاص خودشان را خواهند داشت:
- چرخه طبیعی یا Natural cycle IVF
در این روش از درمان آی وی اف شخص نیازی به مصرف داروهای هورمونی به‌هیچ‌عنوان ندارد. تخمک‌هایی که هر ماه بهصورت معمولی آزاد می‌شوند، از بدن برداشت شده و برای انجام باقی مراحل به آزمایشگاه منتقل می‌شوند. مزیت این روش در کاهش خطر و عواقب داروهای هورمونی و همچنین ایجاد جنینهای چندقلو خواهد بود.
- تحریک خفیف یا Mild stimulation IVF
در این روش میزان داروهای هورمونی که به بدن تزریق می‌شوند بسیار کمتر از حالت استاندارد ivf است. با تزریق این داروها، تخمکها طی دو هفته آزاد می‌شوند. باید اشاره کنیم که این هورمون‌ها ممکن است گاهی عواقبی هر چند کوچک به همراه داشته باشند.
روش نهایی که همان آی وی اف استاندارد است، از میزان هورمون‌های بیشتری استفاده می‌کند. در روش آی وی اف استاندارد میزان هورمون‌ها باعث میشود تا دوره آزادسازی تخمکها بسیار کاهش یابد و این موضوع در بیشتر موارد عواقبی به دنبال دارد. اما بااین‌حال همچنان آی وی اف یکی از کارآمدترین روش‌ها برای درمان ناباروری است.
مزایا و معایب آی وی اف را بشناسید!
روش تلقیح خارج از رحمی یا IVF مزایا و معایب خود را دارد که برای هر زوجی ممکن است متفاوت باشد.
در زیر به مزایا و معایب این روش اشاره می‌کنم:
مزایای آی وی اف :
- افزایش شانس باروری: IVF برای زوجهایی که بهصورت طبیعی نمیتوانند بچه داشته باشند، گزینهی خوبی است و به آنها فرصت بیشتری برای بارور شدن میدهد.
- کنترل بیشتر فرایند بارداری: با IVF، میتوان هر چیزی را کنترل کرد و فرایند بارداری را مدیریت کرد؛ از تعداد جنینها تا زمان جابهجایی آنها که اهمیت زیادی برای بارداری دارند.
- تشخیص بیماریهای ژنتیکی: با استفاده از آزمایشهای خاص، میتوان بیماریهای ژنتیکی را در جنینها تشخیص داد و امکان جلوگیری از تولد کودکان مبتلا به این بیماریها را فراهم کرد.
- افزایش شانس برای زایمان دوقلو یا چندقلو: IVF میتواند شانس زایمان دو یا چند جنین را افزایش دهد و این موضوع یکی از بزرگترین تفاوتهایش با روشهای دیگر است.
معایب آی وی اف :
- هزینهی بالا: IVF هزینهی بالایی دارد و بسته به کشور و منطقه، قیمتهای مختلفی برای آن مشخص میشود. هزینهی بالای IVF ممکن است برای برخی از زوجها منطقی نباشد و توان تأمین آن را نداشته باشند.
- خطرات جراحی: IVF شامل فرایند جمعآوری تخمکها و بازگرداندن جنینها است که به خطرات جراحی همراه است. این عملیات ممکن است با خطراتی مانند خونریزی، عفونت و صدمات ناشی از سوزنهای جمعآوری همراه باشد.
- خطرات برای جنین: IVF ممکن است باعث تولد کودکان پیش از موعد، کودکان با وزن کم، کودکان دارای بیماریهای ژنتیکی و حتی جنینهای ناسالم شود.
- تنش روانی: IVF فرایندی طولانی و پرتلاطم است که ممکن است باعث تنشهای روانی برای زوجها شود.
بههرحال همهی این مسائل بسته به شرایط خاص هر زوج میتواند متفاوت باشد. قبل از تصمیمگیری برای IVF، بهتر است با پزشک خود در مورد تمام جنبههای مثبت و منفی این روش صحبت نمایید و نقاط قوت و ضعف آن را بهدقت مورد بررسی قرار دهید.
مراحل و روش انجام IVF
احتمالاً برای شما هم سؤال شده که آی وی اف چگونه انجام می شود؟
روش تلقیح خارج از رحمی یا IVF، فرایندی پیچیده است که به‌طورکلی از چند مرحله تشکیل شده است. در زیر به طور جامع روش انجام IVF را توضیح خواهیم داد:
مرحله ۱ : استفاده از داروهای هورمونی
در این مرحله، با استفاده از داروهای هورمونی، تخمدان زن به تولید تخمک‌های بیشتر و در موعد مشخص، تحریک میشود. پزشک با استفاده از آزمایش خون و سونوگرافی، فرایند رشد تخمکها را نظارت می‌کند.
مرحله ۲ : جمعآوری تخمکها
در این مرحله، با استفاده از فناوری ارزیابی مثل سونوگرافی، پزشک مشخص می‌کند که زمان مناسب برای جمعآوری تخمکها فرارسیده است. سپس با استفاده از سوزن یا دستگاه میکرومانیپولاتور ، تخمکها جمعآوری می‌شوند. این فرایند با بیهوشی صورت می‌گیرد.
مرحله ۳ : تلقیح تخمکها
در این مرحله، تخمک‌های جمعآوری شده با اسپرم مرد در محیط کنترل شده تلقیح می‌شوند.
مرحله ۴ : بررسی جنینها
بعد از تلقیح، جنینهای تشکیل شده برای مدتی در محیط کنترل شده نگه داشته می‌شوند تا بتوانند به مرحله بعدی بروند. در این مرحله، جنینها برای بررسی بیماریهای ژنتیکی به مختصر بررسی می‌شوند. اگر جنین سالم باشد، آن را برای جابهجایی به داخل رحم زن آماده می‌کنند.
مرحله ۵ : جابهجایی جنینها
در این مرحله، جنینهای سالم به داخل رحم زن منتقل می‌شوند. این فرایند بهصورت طبیعی انجام میشود و نیاز به بیهوشی ندارد. پس از جابهجایی، زن ممکن است دارای علائمی مانند درد شکمی و خونریزی رحمی باشد.
به نظر شما آی وی اف چقدر میتواند در درمان ناباروری مؤثر باشد؟
در مجموع، IVF به‌عنوان یک روش درمانی برای کسانی که بهصورت طبیعی نمیتوانند بچه داشته باشند، مورداستفاده قرار می‌گیرد. این روش، با استفاده از داروهای هورمونی، جمعآوری تخمکها، تلقیح و جابهجایی جنینها، فرصت بیشتری برای بارور شدن را فراهم می‌کند.
روشهای دیگری هم برای درمان ناباروری وجود دارند؛ مانند میکرواینجکشن که احتمال باروری در آن روش‌ها هم تقریباً با آی وی اف یکسان است. اما باید بدانید که قیمت دستگاه میکرواینجکشن نسبتاً زیاد است و همین موضوع باعث گران‌تر بودن این روش درمانی شده است. به‌طورکلی، قبل از انتخاب هر روش درمانی، بهتر است با مشاوره پزشکان و متخصصین مربوط، تمام گزینه‌های درمانی را مورد بررسی قرار داده و باتوجه‌به شرایط شما، تصمیمگیری صحیح کنید.
