معرفی 3 سطح از سطوح مراکز ناباروری و ویژگی ها و تجهیزاتشان

در دنیای امروز، مسائل ناباروری به یکی از چالش‌های بزرگ در جامعه تبدیل شده‌اند. برای زوج‌هایی که به دنبال باروری هستند، شکست در رسیدن به رؤیای فرزندآوری، می‌تواند تجربه‌ای پرتنش باشد. ازاین‌رو سطوح مراکز ناباروری ایجاد شده‌اند، تا افراد باتوجه‌به نیازها و شرایطشان، بتوانند از هر یک بهره ببرند.

این مراکز، به‌عنوان مراکز تخصصی که از مدرن‌ترین تجهیزات مرکز ناباروری و روش‌های درمانی استفاده می‌کنند، به زوج‌ها کمک خواهند کرد تا از مشکلات ناباروری عبور کرده و در نهایت بتوانند صاحب فرزند شوند.

مهم‌ترین ویژگی مراکز ناباروری، تیم‌های حرفه‌ای و مجربی هستند که در این مراکز مشغول خدمت‌رسانی خواهند بود. همچنین این مراکز باتوجه‌به سطحی که دارند، ممکن است تجهیزات خاص و ویژه‌ای را شامل شوند. در ادامه با ما همراه باشید تا موضوع سطح‌بندی و ویژگی‌های هر سطح از مراکز ناباروری را بررسی کنیم.

به چه مکان‌هایی، مراکز ناباروری گفته می‌شود؟

مراکز ناباروری به‌طورکلی، ارائه خدمات و راهکارهای مختلفی برای رفع مشکلات ناباروری را ارائه می‌دهند. این خدمات شامل: تشخیص دقیق علل ناباروری، درمان‌های هورمونی، باروری مصنوعی، پرورش و انتقال جنین به رحم مادر و مواردی ازاین‌دست خواهند بود.

هنگام مراجعه به یک مرکز ناباروری، ابتدا تیم درمانی از طریق مصاحبه و معاینه‌ی جامع، تاریخچه پزشکی و سابقه ناباروری زوج را بررسی می‌کند. سپس با استفاده از تست‌های تشخیصی و آزمایش‌های مختلف، علل محتمل ناباروری تعیین می‌شوند. در همین مرحله هم تا حد زیادی مشخص می‌شود که برای درمان باید از چه تجهیزات آزمایشگاهی استفاده شود.

بعد از تشخیص، یک برنامه درمانی سفارشی برای زوج تدوین می‌شود که شامل روش‌ها و فرایندهایی مختلفی مانند: مصرف داروها، تزریق هورمون‌ها، مداخله‌های جراحی و روش‌های مربوط به تولیدمثل می‌شود.

مراکز ناباروری همچنین به زوج‌ها اطلاعات و آموزش‌های لازم برای مدیریت استرس و افزایش شانس موفقیت در زمینه باروری نیز ارائه می‌دهند. همچنین، بسیاری از مراکز ناباروری از فناوری‌های پیشرفته مانند: دستگاه میکرواینجکشن استفاده می‌کنند که امکان انجام پروسه درمانی را بادقت بسیار بالا فراهم خواهند کرد.

همچنین در فرایندهای باروری مصنوعی که جنین درحال‌رشد است، نظارت دقیقی روی آن خواهد بود و با استفاده از روش‌هایی مانند: بیوپسی جنین، از آن نمونه برداری می‌شود. این کار برای اطمینان از سلامت جنین انجام می‌شود و توصیه می‌کنیم برای کسب اطلاعات دقیق‌تر به مطلب « بیوپسی جنین چیست ؟» مراجعه کنید.

چند سطح متفاوت از مراکز ناباروری وجود دارد؟

در ابتدای مطلب اشاره کردیم که برای درمان ناباروری و مقابله با این مشکل، مراکز ناباروری با سطوح مختلف ایجاد شده‌اند. منظور از سطوح مراکز ناباروری این است که هر یک از این آزمایشگاه‌ها برای درمان و پشتیبانی نوعی از ناباروری بهینه شده‌اند. مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود این مراکز از نظر سطح با هم تفاوت داشته باشند، این است که در برخی از آن‌ها تجهیزات یا آزمایشگاه‌های خاصی وجود دارند.

نکته یکسان در میان همه این مراکز اما رعایت اصول ایمنی در آزمایشگاه هایشان است که به‌خصوص برای مراکز ناباروری یک امر مهم به شمار می‌رود. در ادامه همراه ما باشید تا ویژگی‌ها، کاربردها و تجهیزات به‌کاررفته در هر کدام از سطوح مراکز ناباروری را بررسی و تحلیل کنیم.

مراکز ناباروری سطح یک – ۱

مراکز ناباروری به‌صورت کلی برای برطرف‌کردن مشکلات ناباروری طراحی شده‌اند، اما این که هر کدام تا چه حد می‌توانند به زوج‌ها در این زمینه کمک کنند، باعث شده تا سطح‌بندی مشخصی برایشان تعریف شود. مراکز ناباروری سطح یک، بدون شک پیشرفته‌ترین تجهیزات را دارند و می‌توانند تمامی خدماتی درمانی مرتبط با ناباروری را ارائه دهند.

اولین بخش در این مراکز، آزمایشگاه ژنتیک است که عموماً برای تشخیص مشکلات ناباروری در زنان و مردان کاربرد خواهد داشت. بخش دیگری که باعث تمایز این مراکز از سطوح دیگر شده، این است که آزمایشگاه جنین‌شناسی بسیار پیشرفته‌ای دارند که حتی می‌تواند نمونه برداری از جنین سه روزه را هم انجام دهد. با استفاده از این نمونه‌برداری، می‌توان مطمئن شد که جنین از نظر شکل و تعداد کروموزوم‌ها در وضعیت خوبی قرار داشته باشد.

دلیل این که گفته می‌شود در میان سطوح مراکز ناباروری، سطح یک از همه پیشرفته‌تر است، امکان انجام عمل IUI و حتی انجام پروسه آی وی اف در این مراکز خواهد بود. IUI  یکی از اولین روش‌های درمانی برای ناباروری است که در صورت پاسخگو نبودن درمان دارویی استفاده می‌شود و در آن نمونه‌های اسپرم به‌صورت مستقیم به رحم مادر تزریق می‌شوند.

آی وی اف اما روش پیشرفته‌تری است که برای درمان ناباروری در سطوح بالاتر استفاده می‌شود. در واقع این عبارت برای تمام پروسه باروری مصنوعی استفاده می‌شود و اعمالی مانند: icsi هم در زیرمجموعه آن قرار می‌گیرند.

در نهایت باید اشاره کنیم که به دلیل انجام آی وی اف در این مراکز، نیاز به استفاده از تجهیزات خاصی مانند: دستگاه میکرواینجکشن، میکرومانیپولاتور، میکروسکوپ‌های خاص و بسیاری از تجهیزات دیگر، خواهد بود.

مراکز ناباروری سطح دو – 2

سطوح مراکز ناباروری به‌طورکلی به سه دسته تقسیم می‌شوند و سطح دوم این مراکز، سطحی است که نه به‌اندازه سطح یک پیشرفته است و نه تجهیزاتش در حد سطح ۳ خواهد بود. این مراکز دارای آزمایشگاه ژنتیک هستند، اما باید بدانید که تجهیزات آزمایشگاه ژنتیک در این مراکز، به‌اندازه آزمایشگاه ژنتیک سطح یک نخواهند بود.

از این آزمایشگاه در ابتدای مسیر، برای تعیین مشکلات احتمالی در زوجین استفاده می‌شود و در صورت وجود مشکلات ناباروری، مراحل درمانی آغاز خواهند شد. اگر پروسه درمان دارویی و هورمونی در این مراکز برای زوجین پاسخگو نباشد، روش دیگری هم وجود دارد که در واقع همان پروسه IUI خواهد بود.

با استفاده از این روش احتمال باروری بسیار افزایش می‌یابد، چرا که تنها اسپرم‌های باکیفیت و سالم به رحم مادر منتقل خواهند شد و همین موضوع شانس باروری را بالا خواهد برد. البته شرایطی هم وجود دارد که حتی روش IUI  برای زوجین کارایی لازم را ندارد و تنها راه‌حل باقی‌مانده، آی وی اف و باروری مصنوعی خواهد بود که باید در مراکز ناباروری سطح یک انجام شود.

موضوع دیگر، تجهیزاتی است که در این مراکز به کار می‌روند. باتوجه‌به این که آی و ی اف در این مراکز انجام نمی‌شود، نیازی به استفاده از تجهیزاتی مانند: دستگاه میکرواینجکشن نخواهد بود، اما وسایلی که برای انجام عمل IUI لازم هستند، حتماً باید وجود داشته باشند.

نکته دیگری که باید بدانید، این است که حتی در سطح دو از مراکز ناباروری هم آزمایشگاه جنین‌شناسی وجود دارد. بااین‌حال نمی‌توان انتظار داشت که این آزمایشگاه، به‌اندازه آزمایشگاه ژنتیک در سطح یک، پیشرفته باشد و بتوان کارهایی مانند: نمونه برداری از جنین سه روزه را انجام دهد.

مراکز ناباروری سطح سه – ۳

آخرین سطح از سطوح مراکز ناباروری، مراکز ناباروری سطح ۳ خواهند بود که به نسبت سطوح دیگر، از نظر تجهیزات بسیار ساده تر هستند. البته که استاندارد واردات لوازم آزمایشگاهی همچنان برای این مراکز هم وجود دارد؛ اما باید بدانید که خبری از آزمایشگاه جنین‌شناسی یا انجام اعمالی مانند: IUI یا ivf در این مراکز نخواهد بود.

مهم‌ترین آزمایشگاه در این مراکز، آزمایشگاه ژنتیک است که کاربرد اصلی آن برای شناسایی اختلالات ناباروری در والدین خواهد بود. پس از انجام آزمایشگاه‌های مرتبط در این زمینه، اگر مشکلی وجود داشته باشد، درمان شروع خواهد شد، اما نکته مهم اینجاست که در این سطح، تنها درمان‌های دارویی انجام خواهند شد. ازاین‌رو نمی‌توان از یک مرکز ناباروری سطح ۳ انتظار انجام آی وی اف یا IUI را داشت، چرا که حتی تجهیزات کافی برای این کار را ندارند.

آیا امکان ارتقا سطح مرکز ناباروری وجود دارد؟

همان‌طور که می‌دانید، میزان ناباروری در سال‌های اخیر بسیار گسترش داشته است و این موضوع باتوجه‌به کیفیت مواد غذایی و مشکلات دیگری مانند: آلودگی هوا یا استرس حاصل از زندگی شهری، چندان هم عجیب نیست. همین موضوع هم باعث گسترش مراکز ناباروری شده است، اما برای نظارت دقیق‌تر؛ سطوح مراکز ناباروری از هم جدا شده‌اند و هر یک اعمال و آزمایش‌های خاصی را انجام می‌دهند.

شرایط تأسیس کلینیک ناباروری هم باتوجه‌به سطح آن متفاوت است و برای مثال، شرایط تأسیس برای یک کلینیک سطح یک، بسیار دشوارتر از یک کلینیک سطح ۳ خواهد بود؛ چرا که نیازمند تجهیزات و آزمایشگاه‌های بسیار حرفه‌ای خواهد بود. در انتها باید اشاره کنیم که امکان ارتقا سطح مراکز ناباروری وجود دارد و برای این منظور تنها کافی است که آزمایشگاه‌ها و سایر تجهیزات موردنیاز در یک کلینیک سطح یک به کلینیک سطح ۳ یا ۲ نیز اضافه شوند.