آیا تابه‌حال به این فکر کرده بودید که چگونه داروها و مواد شیمیایی در بسته‌بندی‌های مختلف نگهداری می‌شوند؟ آیا فرق ویال و آمپول را می‌دانید؟ بیایید در این مقاله، به بررسی دو مورد مهم و متداول در حوزه نگهداری و حمل مواد شیمیایی و داروها، یعنی ویال‌ها و آمپول‌ها، بپردازیم.
ویال‌ها و آمپول‌ها دو نوع بسته‌بندی متفاوت دارند که به طور گسترده در صنعت داروسازی و شیمیایی استفاده می‌شوند. هرکدام از این وسایل، ویژگی‌ها و کاربردهایی منحصربه‌فرد دارند که بر اساس خصوصیات مواد شیمیایی که دورن آنها ریخته میشود، تعیین می‌شوند.
آمپول‌ها به‌عنوان یکی از انتخاب‌های رایج برای نگهداری و حمل عناصر شیمیایی ناپایدار به شمار می‌روند. آنها در اندازه کوچکی طراحی شده‌اند و فقط یک بار قابل‌استفاده هستند. اما با وجود این محدودیت، آمپول‌ها به دلیل نوع طراحی و قابلیت جلوگیری از تماس محتویات داخلی با هوا و عوامل شیمیایی خارجی، بهترین گزینه برای نگهداری مواد شیمیایی حساس محسوب می‌شوند.
بااین‌حال،ابعاد ویال بزرگتر از آمپول است. آنها به دلیل اندازه بزرگتر و دارابودن درپوش، برای نگهداری عناصر شیمیایی پایدار و مواد دارویی به‌صورت بلندمدت مناسب‌تر هستند. در ادامه این مطلب همه موارد را به طور دقیق‌تری دررابطه‌با فرق ویال و آمپول بررسی خواهیم کرد.
ویال چیست و چه انواعی دارد؟
ویال آزمایشگاهی یا پزشکی، نوعی ظرف است که در آزمایشگاه‌ها و مراکز پزشکی برای جمع‌آوری، نگهداری و انتقال نمونه‌های بیولوژیکی استفاده میشود. این ویال‌ها از مواد شیشه‌ای یا پلاستیکی ساخته می‌شوند و معمولاً دارای درپوش هستند که تا دسترسی به نمونه مواد بیولوژیکی محدود شده و از نفوذ هوا، آلودگی و تغییرات خارجی حفاظت شود. توصیه می‌کنیم برای درک بهتر این موضوع، حتماً مطلب « ویال چیست » را هم مطالعه و بررسی کنید.
در زیر تعدادی از انواع ویال‌های آزمایشگاهی یا پزشکی را به شما معرفی می‌کنم:
- ویال خون: برای جمع‌آوری نمونه خون استفاده میشود. انواع ویال‌های خون(لوله های نمونه گیری خون) شامل: EDTA، سیترات، هپارین و سرمی است.
- ویال ادرار: برای جمع‌آوری نمونه ادرار به کار می‌رود. ویال ادرار معمولاً شفاف است و به طور معمول دارای درپوش است.
- ویال سیتولوژی: برای بررسی سلول‌ها و بافت‌ها استفاده میشود. این ویال‌ها معمولاً شامل ماده ثابت‌کننده مثل الکل هستند. برای آشنایی بیشتر با این حوزه به مطلب سیتولوژی چیست مراجعه کنید.
استفاده‌های ویال‌های آزمایشگاهی یا پزشکی بسیار گسترده است و شامل تشخیص بیماری‌ها، بررسی سلول‌ها و بافت‌ها، انجام آزمون‌های بیوشیمیایی، جمع‌آوری و نگهداری نمونه‌های بیولوژیکی مختلف و تحقیقات علمی میشود.
آمپول چیست؟
آمپول یک نوع ظروف دارویی است که به‌صورت کاملاً بسته و غیرقابل‌نفوذ تولید میشود. این ظرف‌ها عموماً از شیشه‌ای شفاف و مقاوم در برابر شکستن یا پلاستیک ساخته شده‌اند. آمپول‌ها به‌منظور حفظ کیفیت و خلوص دارو، جلوگیری از آلودگی و تماس با هوا استفاده می‌شوند.
ویژگی‌های آمپول‌ها عبارت‌اند از:
- مقاومت در برابر ضربات: آمپول‌ها معمولاً از موادی مانند: شیشه خاص یا پلاستیک مقاوم ساخته شده‌اند تا در هنگام حمل و استفاده از آنها، آسیب نبینند و احتمال ایجاد آسیب یا آلودگی را به دارو کاهش دهند.
- استریل بودن: آمپول‌ها قبل از بسته‌بندی به‌صورت استریل ساخته می‌شوند تااز ورود هرگونه آلودگی میکروبی به داخل آنها جلوگیری شود. این ویژگی بسیار حیاتی است؛ زیرا در صورت ورود میکروب به داخل آمپول، ممکن است به بیمار آسیب وارد شود.
- بسته‌بندی مناسب: آمپول‌ها به‌صورت بسته‌بندی مناسب و محکم عرضه می‌شوند. این بسته‌بندی به‌منظور جلوگیری از تماس دارو با هوا، نور، رطوبت و آلودگی از بیرون است.
- حجم دقیق: آمپول‌ها معمولاً دارای حجم دقیقی هستند که بر اساس نیاز دارویی مشخص میشود. این ویژگی به پزشکان و پرستاران کمک می‌کند تا دقیقاً مقدار موردنیاز دارو را به بیمار تزریق کنند.
آمپول‌ها در بیشتر حوزه‌های پزشکی استفاده می‌شوند، از جمله در بخش‌های بستری بیمارستان، اورژانس، جراحی، واحدهای درمانی و البته آزمایشگاه‌ها و همچنین خوب است بدانید که به‌عنوان راهی سریع و مؤثر برای ارائه داروها و مواد تزریقی به بیمار هستند.
فرق ویال و آمپول در چیست؟
شاید تابه‌حال به این موضوع توجه نکرده باشید، اما در آزمایشگاه و مراکز درمانی هم ویال استفاده میشود، هم آمپول‌هایی که محتوای متفاوتی دارند. هر کدام از این دو انواع مختلفی دارند، برای مثال ویال شیشه ای آزمایشگاهی یا ویال های پلاستیکی وجود دارند.
بااین‌حال نکته مهم اینجاست که فرق ویال و آمپول در چیست؟
1. آمپول‌ها کوچک‌تر هستند و تنها یکبار قابل‌استفاده هستند.
یکی از راحت‌ترین روش‌ها برای تشخیص یک آمپول، تعداد دفعاتی است که می‌توان از آن استفاده کرد. آمپول‌ها تنها یکبار قابل‌استفاده هستند .
ماهیت آمپول اجازه‌ی استفاده بیشتر از یکبار را نمی‌دهد. آنها بطری‌های کوچک و بدون درپوش قابل بازشدن هستند و برای دسترسی به محتوای آنها باید درپوششان شکسته یا شکافته شوند. این مانند شکستن یک بطری شیشه‌ای خواهد بود.
این نوع بسته‌بندی نشان می‌دهد که محتوای درون آمپول باید از عوامل خارجی مانند: اکسیژن محافظت شود. طبیعت غیرقابل‌استفاده مجدد آمپول آن را برای داروهای تک‌دوزی یا نمونه‌های آزمایشگاهی مناسب می‌کند. آمپول‌ها همچنین بسیار کوچک‌تر از ویال‌ها هستند و معمولاً از شیشه ساخته شده‌اند. البته در برخی موارد در ظروف پلاستیکی هم تولید می‌شوند.
2. آمپول‌ها انتخابی مناسب برای عناصر شیمیایی ناپایدار هستند.
اگرچه آمپول‌ها در اندازه کوچک‌تری تولید می شوند و تنها یکبار قابل‌استفاده هستند، اما اگر می‌خواهید عناصر شیمیایی ناپایدار را ذخیره یا حمل کنید، آنها انتخابی مناسب هستند. عناصر شیمیایی ناپایدار عناصری هستند که با تماس با اکسیژن یا هر ترکیب شیمیایی خارجی دیگری در هوا، دچار تغییر ساختاری می‌شوند.
ساختار آمپول که هیچ راهی برای نفوذ آلودگی یا هوا باقی نمی‌گذارد، بهترین گزینه برای حمل و نگهداری از این مواد خواهد بود.
3. ویال‌ها از نظر ابعاد بزرگتر از آمپول‌ها هستند.
علاوه بر اینکه اندازه آنها بزرگتر بوده و دارای درپوش هستند، یک ویژگی دیگر که ویال را از آمپول متمایز می‌کند، قابل‌استفاده مجدد بودن آن است. آنها می‌توانند چندین دوز دارو را حمل کنند و می‌توانند چندین بار استفاده شوند.
شما می‌توانید از ویال‌ها برای پر کردن سرنگ‌ها استفاده کنید. گاهی اوقات، شما نیازی ندارید که درپوش را به طور کامل باز کنید. به‌جای آن، می‌توانید سوزن را از طریق سپتومِ درپوش فرو ببرید تا محتوای درون ویال را خارج کنید.
4. زمان ذخیره‌سازی
آمپول‌ها برای ذخیره‌سازی کوتاه‌مدت استفاده می‌شوند. هرگز داروها را برای مدت‌زمان طولانی ذخیره نکنید. برای ذخیره‌سازی بلندمدت، ویال‌ها بهترین گزینه هستند.
ویال‌ها به دلیل قابلیت استفاده مجدد و طراحی محکم‌تر، برای ذخیره‌سازی بلندمدت مناسب‌تر هستند. زمانی که نیاز است دارو را به مدت طولانی نگهدارید، ویال‌ها به شما امکان می‌دهند تا دارو را در شرایط ایده آل و بدون افت کیفیت ذخیره کنید. با استفاده از ویال‌ها، می‌توانید داروها را برای مدت طولانی نگهداری کرده و از آنها در زمان موردنیاز استفاده کنید.
حفظ شرایط مناسب ذخیره‌سازی برای هر نوع آمپول یا ویال بسیار مهم است. همیشه دستورالعمل‌های تولیدکننده را بررسی کرده و راهنمایی‌هایی که برای نگهداری و استفاده از هر نوع محصول در دسترس قرار می‌دهند را رعایت کنید.
شما چه تفاوت‌های دیگری میان ویال و آمپول می‌شناسید؟
بدون شک تجهیزات بسیار در آزمایشگاه‌ها و مراکز درمانی و پژوهشی به کار می‌روند و ازاین‌رو شما باید پیش از خرید لوازم آزمایشگاهی ، آشنایی هر چند جزئی با ماهیت وسایل و تجهیزاتی که قصد خریدشان را دارید، داشته باشید. با مطالعه این بلاگ شما می‌توانید به طور کامل فرق میان دو وسیله بسیار پرکاربرد، یعنی ویال و آمپول را متوجه شوید. بدون شک هر دو استفاده زیادی دارند، اما نمی‌توان آنها را جایگزین یکدیگر کرد؛ چرا که هر یک برای مصارف خاص و البته با ویژگی‌های متمایز ساخته شده‌اند.
