لوازم شیشه‌ای به اشکال و اندازه‌های گوناگون در تمام آزمایشگاه‌های جهان پیدا می‌شوند. طی سال‌های اخیر، محبوبیت ظروف شیشه‌ای آزمایشگاهی کاهش پیدا کرده است، چون کاربران تصمیم گرفته‌اند از نمونه‌های جایگزین پلاستیکی هرچند با کیفیت کمتر و محیط زیست‌پسندی کمتر، استفاده کنند. با این‌حال، برای بسیاری از مواد و آزمایش‌ها همچنان باید از شیشه آلات آزمایشگاهی استفاده کرد و بنابراین آن‌ها همچنان نقش مهمی در چنین محیط‌هایی ایفا می‌کنند. در این مطلب می‌خواهیم نگاهی به انواع ظروف آزمایشگاهی نگاهی بیاندازیم، بنابراین آن را به آشنایی با شیشه آلات آزمایشگاهی اختصاص دادیم. تا انتها همراه ما بمانید.
تعریف ظروف آزمایشگاهی
ظروف آزمایشگاهی از جمله تجهیزات آزمایشگاهی هستند که مجموعه‌ای از ظروف مختلف به جنس پلاستیک یا شیشه را در بر می‌گیرند. این ظروف به علت نزدیکی با مواد شیمیایی گوناگون، باید مقاومت بالایی از خود نشان دهند و بنابراین در مقایسه با ظروف معمولی، مقاومت بیشتری دارند.
این مقاومت تنها در برابر مواد شیمیایی نیست، بلکه برای حرارت دادن یا خنک کردن نیز در آزمایشگاه میتوانید از آن‌ها استفاده کنید. بنابراین مقاومت حرارتی آن‌ها نیز باید بالا باشد.
تعریف شیشه آلات آزمایشگاهی
همان‌طور که نام آن نشان می‌دهد، شیشه آلات آزمایشگاهی مجموعه‌ای از تجهیزات آزمایشگاهی ساخته شده از شیشه هستند. از آن‌ها در آزمایشگاه‌های شیمی، زیستی و پژوهشی استفاده می‌کنند. شیشه آلات آزمایشگاهی در بین ظروف آزمایشگاهی بیشتر از همه کاربرد دارند.
شیشه را در واقع می‌توان با قالب‌گیری، برش دادن، خم کردن و دمیدن به شکل‌ها و اندازه‌های مختلف در آورد. البته با وجود محکم بودن این ماده، احتمال شکستن آن وجود دارد. بنابراین کارکنان آزمایشگاه باید استفاده صحیح از شیشه آلات آزمایشگاهی را یاد بگیرند.
انواع شیشه‌های استفاده شده در تولید انواع ظروف آزمایشگاهی
در ادامه اسم ظروف آزمایشگاهی شیشه‌ای و کاربرد آن‌ها را می‌گوییم. اما ابتدا بهتر است بگوییم از چه انواعی از شیشه‌‌ها برای تولید آن‌ها استفاده می‌شود. هر نوع شیشه مشخصات خاص خود را دارد و بنابراین برای کاربردهای متفاوت استفاده می‌شود.
شیشه بوروسیلیکات
بوروسیلیکات متداول‌ترین نوع شیشه استفاده شده برای تولید انواع ظروف آزمایشگاهی است. این شیشه به‌صورت طبیعی شفاف است و می‌تواند شوک حرارتی و دماهای بالا را تحمل کند. شیشه بوروسیلیکات کاربردهای متعدد دارد و از آن در تولید تجهیزات آزمایشگاهی، لوازم پخت‌وپز و تجهیزات پزشکی استفاده می‌کنند.
شیشه کواترز
اغلب از کوارتز به اسم سیلیس ذوب‌شده یاد می‌کنند، چون تنها دارای سیلیس است. در واقع وشیشه کوارتز می‌تواند دماهای بسیار بالا را تحمل کند و در بخش‌های خاصی از طیف الکترومغناطیسی شفاف است.
شیشه متخلخل
این نوع شیشه، نوعی شیشه است که از بین آن گاز و مایعات می‌توانند عبور کنند. از این شیشه اغلب برای فیلتر کردن چیزهای مختلف در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
شیشه سیلان شده
از این شیشه اغلب برای کشت سلولی استفاده می‌شود و روی آن روکش قرار دارد تا جلوی چسبیدن مواد آلی را به شیشه بگیرد.
انواع ظروف شیشه ای آزمایشگاهی
در این بخش کاربرد ظروف آزمایشگاهی شیشه‌ای را همراه با اسم آن‌ها توضیح می‌دهیم :
1) بشر
یکی از رایج‌ترین انواع ظروف آزمایشگاهی بشر (Beaker) است. ظرف ساده‌ای که برای نگهداری نمونه‌ها و معرف‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2) بورت
بورت (Burette) یک نوع ابزار آزمایشگاهی است که برای ریختن مایعات به مقدار کاملا دقیق در ظرف دیگر و همچنین اندازه‌گیری آن‌ها استفاده می‌شود. بورت‌ها را می‌توان براساس حجم، وضوح و دقت ریختن مایع، دسته‌بندی کرد.
3) پیپت
پیپت (pipette) در آزمایشگاه در دو دسته مدرج و حباب‌دار (ژوژه) قرار می‌گیرد. از آن میتوانید برای اندازه‌گیری و انتقال یک حجم مایع از یک ظرف به ظرف دیگر استفاده کنید. اگر علاقمندید تا در این رابطه اطلاعات بیشتری کسب کنید میتوانید به مطلب دیگر ما با عنوان پیپت چیست مراجعه کنید.
4) کندانسور یا مبرد
انواع مختلفی از کندانسور (condenser) وجود دارد اما هدف از طراحی همه آن‌ها به‌طور کلی برای حرارت دادن یا خنک کردن مایعات است.
5) دسیکاتور
دسیکاتور (Desiccator) ظرفی درپوش‌دار است که برای جذب رطوبت از یک ماده طراحی شده است.
6) پیستوله رنگپاش
پیستوله (Drying pistol) در آزمایشگاه عملکردی شبیه به دسیکاتور دارد. پیستوله راه مستقیم‌تری برای حذف رطوبت است. علت نام‌گذاری این ابزار به علت شباهت آن به اسلحه گرم است.
7) قیف
قیف (Funnel) در آزمایشگاه به اسم قیف جداکننده نیز شناخته می‌شود و استفاده از آن برای هدایت مایعات یا مواد شیمیایی ریزدانه (پودرها) به درون ظروف آزمایشگاهی است. قیف‌ها گردن باریک و دهانه پهن دارند.
8) لوله نمونه‌گیری آزمایشگاهی
کاربرد لوله نمونه‌گیری آزمایشگاهی (laboratory sample tube) اندازه‌گیری مقادیر اندکی از یک مایع است. جهت اطلاع از قیمت ظروف نمونه گیری آزمایش با همکاران ما در ارتباط باشید.
9) استوانه مدرج
استوانه مدرج (Graduated cylinder) شباهت بسیار زیادی به بشر دارد، با این تفاوت که برای اندازه‌گیری حجم مایعات استفاده می‌شود.
10) پتری دیش
پتری دیش(petri dish) یک ظرف درپوش دار شفاف و کم عمق است که از جنس شیشه و پلاستیک ساخته می‌شود. شما میتوانید درون پتری دیش یک لایه نازک از آگار قرار دهید که روی آن باکتری‌ها و قارچ‌ها رشد کنند. پتری دیش را بیشتر در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی می‌بینید. برای اطلاع از قیمت پتری دیش های موجود در لیان آزما میتوانید به صفحه این محصول مراجعه کنید.
11) اسلاید (لام)
برای آن‌که چیزهای مختلف را زیر میکروسکوپ ببینید، آن‌ها را باید بین دو اسلاید (Slide) قرار دهید و سپس مطالعه و بررسی کنید. برای خرید و اطلاع از قیمت لام و لامل میتوانید به صفحه این محصول مراجعه کنید.
12) ویال
ویال (Vial) ظروف شیشه‌ای یا پلاستیکی کوچکی است که در آن نمونه‌ها یا حجم های کوچکی از مواد مختلف آزمایشگاهی نگهداری می‌شوند. همچنین از آن‌ها برای ذخیره‌سازی داروهایی مانند: کپسول‌ها، پودرها و شربت‌ها استفاده می‌کنند.
13) میله همزن
برای مخلوط کردن مواد شیمیایی و مایعات در آزمایشگاه‌ها از میله همزن (stirring rod) باید استفاده کنید.
14) لوله آزمایش
در بین انواع ظروف آزمایشگاهی، پرکاربردترین آن لوله آزمایش (laboratory tube) است. این لوله از شیشه شفاف پیرکس ساخته می‌شود، در مقابل حرارت و خوردگی مقاوم است و از آن برای گرم کردن محلول‌ها و مایعات، نمونه‌گیری، مخلوط کردن و نگهداری نمونه‌ها استفاده می‌کنند. این لوله‌ها را با کمک درپوش‌های پلاستیکی می‌توان مهر و موم کرد. جهت خرید لوله آزمایش میتوانید از طریق فروشگاه لیان آزما اقدام کنید.
15) ارلن یا فلاسک ارلن مایر
ارلن یا ارلن مایر (Erlenmeyer flask) یکی دیگر از انواع ظروف آزمایشگاهی است که یک پایه مخروطی و شکل استوانه‌ای دارد. از آن برای کارهای گوناگون از جمله: نگهداری نمونه‌های مایع شیمیایی، مخلوط کردن، حرارت دادن و جوشاندن مواد شیمیایی استفاده می‌کنند. اگر علاقمندید تا در این رابطه اطلاعات بیشتری کسب کنید، میتوانید به مطلب دیگر ما با عنوان ارلن مایر چیست مراجعه کنید.
16) لوله تیل
لوله تیل (thiele tube) یکی دیگر از شیشه آلات آزمایشگاهی است که برای مشخص کردن نقطه ذوب و جوش مواد استفاده می‌شود. این ابزار بسیار شبیه به لوله آزمایش است، با این فرق که یک لوله شبیه به رابط یک دسته بخش پایینی و میانی لوله را به یکدیگر وصل می‌کند.
سخن نهایی
در آزمایشگاه‌ها از ابزارها و ظروف مختلفی استفاده می‌کنند که هر کدام کاربرد متفاوتی دارند. مطلب بالا برای آشنایی با شیشه آلات آزمایشگاهی و توضیح کاربرد ظروف آزمایشگاهی بود تا هرکدام از آن‌ها را بهتر بشناسید. اسم ظروف آزمایشگاهی را نیز به انگلیسی ذکر کردیم تا در صورت نیاز، در متون خارجی دنبال اطلاعات بیشتر بگردید. اگر قصد خرید شیشه آلات آزمایشگاهی را دارید، میتوانید با کارشناسان ما در لیان آزما در ارتباط باشید.
