یکی از مهمترین وسایلی که در آزمایشگاه‌های مختلف بیوتکنولوژی، کشت سلول، میکروبیولوژی، شیمی تحلیلی و… کاربرد زیادی دارد، میکروپیپت یا سمپلر است. جابجایی و انتقال یک حجم مشخص و دقیق از نمونه‌های آزمایشی، تنها با استفاده از میکروپیپت‌ها انجام می‌شود. انواع مختلفی از سمپلرها وجود دارند که هر یک از آن‌ها با توجه به ویژگی‌های ظاهری و ساختاری خود، برای کاربردهای متفاوتی استفاده می‌شوند. سمپلرها از نظر حجم یا ظرفیت، شامل انواع متغیر و ثابت هستند. با توجه به اینکه دسته‌بندی سمپلرها گاهی موجب سردرگمی افراد می‌شود، در این مقاله ضمن معرفی انواع میکروپیپت‌ها به بررسی تفاوت سمپلر ثابت و متغیر می‌پردازیم.
سمپلر چیست؟
در مورد سوال سمپلر چیست باید گفت که سمپلر یا میکروپیپت به وسیله‌ای اطلاق می‌شود که در آزمایشگاه‌ها به منظور جابجا کردن مقیاس‌های مختلفی از مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. میکروپیپت‌ها انواع مختلفی را شامل می‌شوند که از نظر اصول کار، مکانیسم عملیاتی، ظرفیت و تعداد کانال‌ها نسبت به یکدیگر متفاوت هستند. عملکرد پیستون سمپلر ممکن است بر اساس جابجایی هوا بوده و در تماس مستقیم با نمونه قرار نگیرد. انواع دیگری از سمپلرها که مکش آن‌ها طبق قانون جابجایی مثبت است، تنها در صورت تماس مستقیم با نمونه موفق به جابجایی آن می‌شوند. ابزار نمونه‌گیری خون یکی از مثال‌های این دسته پیپت‌ها است که فقط یک‌بار امکان استفاده از آن وجود دارد.
میکروپیپت‌ها همچنین ممکن است از نوع مکانیکی یا الکترونیکی باشند. اولین میکروپیپت‌ها مکانیکی بوده‌اند که پیستون آن‌ها نیز با مکانیسم فنر کار می‌کند. این در حالی است که میکروپیپت‌های الکترونیکی اغلب به صورت خودکار و تنها با لمس کردن یک دکمه، عملکرد خود را شروع می‌کنند. سمپلرها از نظر تعداد کانال‌ها به دو دسته تک کاناله و چندکاناله تقسیم می‌شوند. رایج‌ترین سمپلرهای چندکاناله از نوع 8، 12 و 16 کاناله هستند که حجم بیشتری از نمونه را در مدت‌زمان کوتاه‌تری منتقل می‌کنند. همچنین میکروپیپت‌ها با توجه به ظرفیت خود، به دو دسته حجم ثابت و حجم متغیر تقسیم می‌شوند.
سمپلر ثابت چیست؟
مقایسه سمپلر ثابت و متغیر یکی از مهمترین مراحل خرید است. زیرا این قیاس می‌تواند تفاوت سمپلر ثابت و متغیر را مشخص کرده و به انتخاب بهترین گزینه برای کاربرد مورد نظر شما کمک کند. در بیانی ساده، میکروپیپت ثابت به انواعی از سمپلرها اطلاق می‌شود که دارای حجم ثابت هستند. یعنی اگر حجم آن‌ها 0.1 میکرو لیتر است، دقیقاً همین حجم را می‌توانند منتقل کنند. معمولاً زمانی که نیاز است حجم مشخص و یکسانی از نمونه چند بار جابجا شود، از سمپلرهای ثابت استفاده می‌شود.
مزایای سمپلر ثابت
-
- دقت بالاتر از انواع متغیر
- ایجاد امکان چند مرتبه انتقال نمونه یا مایع با حجم یکسان
معایب سمپلر ثابت
-
- کاهش دقت اندازه‌گیری در حجم‌های پایین‌تر از حداکثر ظرفیت
سمپلر متغیر چیست؟
همان‌طور که از نام میکروپیپت‌ها حجم متغیر مشخص است، حجم قابل‌انتقال توسط آن‌ها می‌تواند بسته به نیاز کاربر تغییر کند. این سمپلر ها قابل تنظیم هستند و پیش از استفاده می‌توان حجم مورد نظر را مشخص کرد. به این ترتیب، نیازی به استفاده از چندین سمپلر برای انتقال حجم‌های متفاوت از یک نمونه نیست و امکان انجام آن با استفاده از تنها یک پیپت وجود دارد. هر سمپلر متغیر دارای یک بازه ظرفیت مشخص است که حداکثر و حداقل حجم قابل‌انتقال را مشخص می‌کند که معمولاً در دامنه حجمی 0.2 تا 1000 میکرو لیتر تولید و عرضه می‌شوند.
مزایای سمپلر متغیر
-
- امکان تنظیم محدوده حجمی و انتقال نمونه‌هایی با حساسیت بالا
- امکان انتقال نمونه در حجم‌های متفاوت با استفاده از تنها یک سمپلر
معایب سمپلر متغیر
-
- عدم امکان تنظیم سمپلر در محدوده حجمی خارج از رنج مشخص
مهمترین تفاوت سمپلر ثابت و متغیر
در آزمایشگاه‌ها معمولاً نمونه‌برداری‌ها و آزمایش‌هایی انجام می‌شوند که برای انجام آن‌ها به یک حجم ثابت و مشخص نیاز است. مقایسه سمپلر ثابت و متغیر نشان می‌دهد که دقت انواع ثابت بسیار بیشتر از انواع متغیر است. برای مثال، اگر یک نوع آزمایش همواره در حجم 10 میکرو لیتر انجام می‌شود، استفاده از سمپلر حجم ثابت 10 میکرو لیتری بهتر از انواع متغیر با دامنه حجمی 10 تا 100 میکرومتر است؛ زیرا دقت بیشتری را ارائه می‌دهد.
میکروپیپت‌های ثابت همچنین می‌توانند حجم‌هایی مانند 10، 20 و… را نیز با دقت مطلوبی جابجا کنند؛ با این حال، تجربه نشان داده است که هر آزمایشگاه به حداقل یک سمپلر متغیر نیاز دارد. اگرچه جابجایی 10 میکرو لیتر از یک نمونه با سمپلرهای ثابت با دقت بسیار بالایی انجام می‌شود، اما این میزان دقت برای حجم 4.5 صادق نیست. نمونه‌برداری در چنین حجمی نشان‌دهنده حساسیت بالای آزمایش است. بنابراین، یک سمپلر الکترونیکی متغیر می‌تواند بهترین گزینه باشد. با تنظیم میکروپیپت و انتخاب محدوده حجمی مورد نیاز، نمونه به صورت خودکار منتقل می‌شود. لازم به ذکر است که بالاترین دقت سمپلرهای متغیر مربوط به بیشترین حجم آن‌ها است.
اگر قصد خرید این محصول را دارید، با مراجعه به مطلب راهنمای خرید سمپلر میتوانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
مقایسه سمپلر ثابت و متغیر در یک نگاه
| سمپلر ثابت | سمپلر متغیر |
| انتقال حجم یکسان با حجم بالا | انتقال محدوده‌های حجمی متفاوت |
| دقت پایین در انتقال حجم کمتر از ظرفیت | انتقال حجم حساس با دقت بالا |
سخن پایانی
همان‌طور که پیش‌تر بیان شد، میکروپیپت نوعی وسیله برای انتقال حجم‌های مشخصی از یک نمونه یا مایع است. این آزمایش‌ها معمولاً حساسیت بالایی دارند؛ بنابراین، نیاز است که از سمپلرها استفاده شود که اندازه‌گیری را با دقت بالایی انجام می‌دهند. سمپلرها با توجه به ظرفیت، به دو دسته حجم ثابت و حجم متغیر تقسیم می‌شوند و بسته به برند خود، کیفیت و میزان دقت متفاوتی را ارائه می‌دهند. در این مقاله به مقایسه سمپلر ثابت و متغیر و بررسی تفاوت آن‌ها پرداختیم. لیان به عنوان یکی از معتبرترین شرکت‌های واردکننده و فروشنده تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، بهترین و باکیفیت‌ترین محصولات را در اختیار شما عزیزان قرار می‌دهد. در فروشگاه لیان میتوانید از میان بهترین‌ها فرآیند خرید سمپلر خود را در هریک از انواع ثابت و متغییر آن انجام دهید.
