یکی از بزرگ‌ترین و جامع‌ترین دانشنامه‌هایی که این روزها در دسترس همه قرار دارد، گوگل است. همه ما زمانی که در طول روز با اصطلاحات جدید مواجه می‌شویم، از وبلاگ‌ها و مقالات اینترنتی برای درک معانی آن‌ها استفاده می‌کنیم. اما آیا همیشه حق با اینترنت است؟ پیپت و میکروپیپت (سمپلر) از جمله اصطلاحاتی هستند که در بسیاری از مقالات و وبلاگ‌ها به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. با توجه به تصور اشتباهی که از یکسان بودن این دو اصطلاح به وجود آمده است، در ادامه به مقایسه سمپلر و پیپت می‌پردازیم. برای آشنایی بیشتر با تفاوت این دو وسیله آزمایشگاهی تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
پیپت چیست؟
زمانی که صحبت از پیپت به میان می‌آید، باید توجه داشته باشید که منظور «pipet» یا «pipette» است. زمانی که سعی می‌کنید pipet را در گوگل جستجو کنید، مقالات و وبلاگ‌های مربوط به pipette اولین نتایجی هستند که برای شما نمایش داده می‌شوند. البته گوگل می‌داند که بین این دو اصطلاح تفاوت وجود دارد و حدود 4 میلیون نتیجه جستجو برای pipet و 10 میلیون نتیجه برای pipette نمایش می‌دهد. بنابراین، موتور جستجو به‌وضوح تشخیص می‌دهد که این کلمات متفاوت هستند. اما منظور ما از پیپت، کدام‌یک است؟ آیا در مقایسه سمپلر و پیپت ، نوع پیپت اهمیت دارد؟ چه تفاوتی میان پیپت‌ها و میکروپیپت‌ها وجود دارد؟
Pipet لوله‌ای شیشه‌ای، باریک و معمولاً مدرج است که مقادیر کمی مایع برای انتقال یا اندازه‌گیری به داخل آن مکش می‌شود. حال اینکه pipette یکی از ابزارهای آزمایشگاهی بسیار پرکاربرد است که در آزمایشگاه‌های شیمی، زیست‌شناسی و پزشکی برای انتقال حجم دقیقی از مایعات و نمونه‌ها استفاده می‌شود. این وسیله آزمایشگاهی در سال 1957 توسط هاینریش اشنیتگر اختراع شد؛ اما امروزه در سایزها، شکل‌ها و طرح‌های مختلفی وجود دارد. عملکرد بسیاری از انواع پیپت برای کشیدن و توزیع کردن مایع یا نمونه آزمایش، به شکل ایجاد خلأ جزئی در بالای محفظه نگهداری مایع و آزاد کردن انتخابی آن است.
سمپلر چیست؟
در پاسخ به سوال سمپلر چیست باید گفت، سمپلر یکی از پرکاربردترین وسایل آزمایشگاهی است که از آن برای انتقال مقادیر اندکی مایع یا نمونه معمولاً تا 0.1 میکرولیتر استفاده می‌شود. سمپلرها یا همان میکروپیپت‌ها عمدتاً در آزمایشگاه‌هایی یافت می‌شوند که فعالیت‌های مربوط به میکروبیولوژی، زیست‌شناسی مولکولی، کشت سلولی، بیوشیمی، ایمونولوژی، ژنتیک و شیمی تحلیلی را انجام می‌دهند. سمپلرها با توجه به ویژگی‌های ساختاری و عملکرد خود به چند نوع مختلف دسته‌بندی می‌شوند. در واقع ممکن است بر اساس جابجایی هوا کار کنند؛ در این صورت، پیستونی دارند که با هر بار بالا و پایین رفتن کیسه‌های هوای درون سمپلر، نمونه‌های مایع را توزیع می‌کنند. سمپلرها قابل تنظیم بوده و بسته به اندازه، می‌توانند بین 0.1 میکرو لیتر تا 1 میلی‌لیتر را جابجا کنند.
میکروپیپت‌ها درصورتی‌که با جابجایی هوا کار نکنند، به صورت جابجایی مثبت عمل می‌کنند. این نوع پیپت‌ها اگرچه کاربرد کمتری نسبت به نوع قبلی دارند، اما استفاده از آن‌ها در برخی آزمایش‌ها مانند تست DNA می‌تواند تأثیر قابل توجهی در نتیجه داشته باشد. معمولاً برای جلوگیری از آلودگی و برای مواد فرار یا چسبناک در حجم‌های کوچک از این نوع پیپت استفاده می‌شود. پیپت‌ها همچنین ممکن است از نوع مکانیکی یا الکترونیکی، چندکاناله یا تک کاناله و ثابت یا متغیر باشند.
تفاوت پیپت و سمپلر چیست؟
دو نوع پیپتی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، ابزارهای انتقال مایعات کاملاً متفاوتی را توصیف می‌کنند. برای مثال، pipette برای دستگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد که همراه با سر پیپت استفاده می‌شود. درحالی‌که pipet لوله‌های شیشه‌ای یا پلاستیکی مورد استفاده برای سرولوژیکی (serological pipet) و شیمی (پیپت حجمی) را توصیف می‌کند. بنابراین، زمانی که صحبت از pipette به میان می‌آید، باید بدانیم که منظور بحث کاملاً از pipet جدا است. اگرچه نام‌های توصیفی خاصی برای هر نوع pipette وجود دارند؛ اما در عمل هر نوع پیپت صرفاً با همان نام «pipette» عنوان می‌شود و نوع آن از متن مشخص می‌شود.
با دقت کردن به این نکته که اصطلاح میکروپیپت از کلمه انگلیسی micropipette گرفته شده است، راحت‌تر می‌توان به مقایسه سمپلر و پیپت پرداخت. همان‌طور که در ابتدای مقاله بیان شد، در بسیاری از مقالات و وبلاگ‌ها از میکروپیپت یا همان سمپلر به عنوان پیپت نیز یاد می‌شود. زیرا میکروپیپت‌ها در واقع نوعی pipette هستند که با توجه به ظرفیت خود، به صورت مجزا دسته‌بندی شده‌اند.
گاهی اوقات پیپت‌های دارای دامنه حجمی بین 1 تا 1000 میکرو لیتر، با عنوان میکروپیپت از انواع دیگر متمایز می‌شوند. در این میان، ماکرو پیپت‌ها نیز وجود دارند که قادر به اندازه‌گیری و انتقال حجم بیشتری از مایعات و نمونه‌ها هستند. با این حال، میکروپیپت‌ها به علت کاربرد و کارایی زیاد در آزمایشگاه‌ها بیشتر از سایر انواع پیپت شناخته شده‌اند و در میان متخصصان و کارشناسان بیشتر به عنوان سمپلر از آن‌ها یاد می‌شود.
تفاوت پیپت و سمپلر ازنظر شکل ظاهری
مقایسه سمپلر و پیپت از نظر شکل ظاهری آن‌ها باید با توجه به نوع پیپت باشد. اگر منظور pipet است، تفاوت آن‌ها را به راحتی می‌توان درک کرد. این نوع پیپت به شکل یک لوله شیشه‌ای مدرج است. آن‌ها به دو نوع معمولی و حبابدار تقسیم می‌شوند و برخلاف میکروپیپت‌ها، نمی‌توانند الکترونیکی باشند. این نوع پیپت‌ها را به عنوان قطره‌چکان نیز می‌شناسیم.
از طرفی، اگر صحبت از pipette باشد، درک تفاوت پیپت و سمپلر از نظر شکل ظاهری دشوار است؛ زیرا اصلی‌ترین تفاوت آن‌ها، حجم قابل‌انتقال یا ظرفیت پیپت‌ها محسوب می‌شود. همه انواع پیپت‌ها می‌توانند از نوع چندکاناله یا تک کاناله باشند و به صورت الکترونیکی یا مکانیکی کار کنند. بسته به نوع، ویژگی‌های ظاهری و عملکرد پیپت، کاربرد آن از انواع دیگر متمایز می‌شود. بنابراین، کاربرد سمپلرها و پیپت نیز نسبت به یکدیگر متفاوت است. مکانیکی یا الکترونیکی بودن میکروپیپت باید با توجه به میزان دقت مورد نیاز در آزمایش انتخاب شود. انواع حجم ثابت و مکانیکی بیشترین دقت را در اندازه‌گیری و انتقال مایع دارند. این در حالی است که در میان پیپت‌های حجم متغیر، انواع الکترونیکی می‌توانند دقت بیشتری ارائه دهند.
جهت کسب اطلاع بیشتر در این خصوص میتوانید به مطلب دیگر ما با عنوان تفاوت سمپلر ثابت و متغیر مراجعه کنید.
سخن پایانی
در این مقاله، انواع پیپت‌ها را شناختید و با تفاوت پیپت و سمپلر آشنا شدید. همچنین دانستید که انواعی از پیپت‌ها به صورت قطره‌چکان هستند. این نوع پیپت‌ها از سمپلرها مجزا بوده و ساختار و کاربردهای کاملاً متفاوتی دارند. انواع دیگری از پیپت‌ها که به عنوان «pipette» شناخته می‌شوند، دارای ساختاری پیچیده‌تر و قابلیت‌های بیشتری هستند. یکی از انواع پیپت، سمپلر است که در آزمایشگاه‌ها کاربرد بسیار زیادی دارد.
کیفیت و دقت سمپلرها بسته به برند آن‌ها متفاوت است. بنابراین، خرید از یک فروشگاه معتبر می‌تواند کیفیت و اصالت سمپلر مورد نظر شما را تضمین کند. فروشگاه لیان به عنوان یکی از معتبرترین فروشگاه‌های تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، سال‌ها است که در زمینه واردات محصولات آزمایشگاهی و تجهیزات مراقبت خانگی فعالیت می‌کند. شما میتوانید جهت خرید و یا اطلاع از قیمت سمپلر آزمایشگاهی با کارشناسان لیان در تماس باشید.
