آیا برای شما هم سؤال است که صفحات شیشه‌ای که زیر میکروسکوپ می‌گذارند، چگونه آماده می‌شوند؟ این شیشه‌ها در واقع لام و لامل نام دارند و برای استفاده صحیح لازم است که روش استفاده از لام و لامل را به طور کامل بدانید.
لام و لامل در آزمایشگاه کاربردهای زیاد دارند و به طور مثال می‌توان به یکی از مهم‌ترین کاربردهایشان، یعنی انواع آزمایش خون اشاره کنیم. آزمایش خون حساسیت بالایی دارد و بدون وجود لام و لامل نمی‌توان آن را انجام داد. توصیه می‌کنیم برای درک بهتر در مورد این تجهیزات و انواع آزمایش خون، به مطلب « انواع آزمایش خون » مراجعه کنید.
اما در ادامه با ما باشید تا تمام پروسه و روش استفاده از لام و لامل را بررسی کنیم و مرحله‌به‌مرحله تا زمانی که اسلاید زیر میکروسکوپ قرار می‌گیرد، را آموزش ببینید.
لام و لامل چیست؟
لام و لامل در واقع دو مورد از مهم‌ترین و البته کاربردی‌ترین تجهیزاتی هستند که در هر آزمایشگاهی میتوانید آن‌ها را پیدا کنید. برای بررسی نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ، نمی‌توان نمونه را به طور مستقیم زیر میکروسکوپ قرار داد. نمونه در این شرایط بسیار آسیب‌پذیر است و احتمال آلوده‌شدنش و ایجاد نتایج اشتباه بسیار بالا خواهد بود. برای اطلاع از قیمت تجهیزات آزمایشگاهی میتوانید با لیان آزما در ارتباط باشید.
در این شرایط لازم است که از تجهیزات کمکی استفاده کنید که در این مورد، این وسایل به لام و لامل محدود می‌شوند. لام و لامل در واقع در هر نوع بررسی که نیاز به میکروسکوپ داشته باشد، قابل‌استفاده خواهند بود، همچنین کاربردهای دیگری هم برای نگهداری از نمونه دارند.
در تعریفی ساده می‌توانیم لام را قطعه شیشه‌ای معرفی کنیم که عمدتاً به شکل مستطیل کوچک طراحی و ساخته می‌شود و از آن به‌عنوان پایه و محل قرارگیری نمونه استفاده می‌شود. در واقع نمونه‌های موردنظر روی لام قرار می‌گیرند و زیر میکروسکوپ بررسی می شوند.
برای اطمینان خاطر و بررسی دقیق لازم است قطعه شیشه‌ای دیگری هم روی نمونه قرار بگیرد که آن را با نام لامل می‌شناسیم. لامل در واقع از برخورد نمونه با میکروسکوپ جلوگیری کرده و آلودگی‌های محیطی را دور می‌کند. این توضیحات تعاریف ساده‌ای از لام و لامل هستند و اگر دوست دارید، بیش‌تر در این باره بدانید، توصیه می‌کنیم به مطلب « لام و لامل چیست » مراجعه کنید.
روش استفاده از لام و لامل
استفاده از لام و لامل چیزی نیست که محدود به سال‌های اخیر باشد و این دو از جمله وسایلی هستند که از گذشته در هر آزمایشگاهی وجود داشته‌اند. روش استفاده از لام و لامل کار سختی نیست، اما همین پروسه ساده می‌تواند نمونه‌ها را از اکسیداسیون، دی هیدراته شدن و یا تماس‌های تصادفی دست یا اجسام دیگر با نمونه حفظ کند.
همین موضوع باعث شده تا لام و لامل به جزئی جدایی‌ناپذیر از لوازم آزمایشگاهی تبدیل شوند. در این راستا برای درک بهتر در مورد کارایی و نحوه عملکرد لام و لامل می‌خواهیم پروسه آماده‌سازی و استفاده از لام و لامل را در ادامه به‌صورت کامل بررسی کنیم.
1. آماده‌سازی لام
برای این که بتوانید از لام در بررسی نمونه‌های میکروسکوپی استفاده کنید، باید حتماً آن را به‌صورت کامل تمیز کنید. توجه داشته باشید که وجود هر نوع آلودگی روی لام می‌تواند به‌صورت مستقیم روی نمونه تأثیرات منفی گذاشته و نتایج بررسی شما را تغییر دهد.
برای این منظور لام را برداشته و هر دو سمت آن را با استفاده از اتانول و پشم پنبه تمیز کنید. زمانی که از تمیز بودن لام مطمئن شدید، آن را روی سطح تمیزی قرار دهید تا برای مراحل بعدی قابل‌استفاده باشد.
2. اضافه‌کردن نمونه
جالب است بدانید که برای بررسی نمونه‌های جامد و مایع شما میتوانید از لام و لامل استفاده کنید. در این زمینه انواع مختلفی از این محصولات وجود دارند که باتوجه‌به نوع نمونه میتوانید هر یک را انتخاب کنید.
زمانی که نمونه شما آماده است، مقدار کمی از آن را به کمک قطره‌چکان (اگر مایع است) برداشته و یک قطره از آن را در مرکز لام بریزید. در زمان ریزش نمونه دقت کنید که مقدار نمونه زیاد می‌تواند از لام و لامل خارج شود و صرفا موجب هدررفتن نمونه خواهد شد.
3. آماده‌سازی لامل
هدف از به‌کاربردن لامل در بررسی نمونه‌های میکروسکوپی این است که نمونه ایزوله شده و از آسیب‌ها و آلودگی‌های خارجی در امان بماند. برای این منظور همان‌طور که لام را تمیز کردید، باید لامل را نیز با استفاده از پنبه و اتانول تمیز کنید. سعی کنید در این پروسه از دستکش استفاده کنید که آلودگی‌های دست شما به لامل و در نهایت نمونه سرایت ندهد.
4. قراردادن لامل و اتمام کار اسلاید
تقریباً به آخر راه رسیده‌اید! حالا که لام و لامل هر دو تمیز هستند و نمونه روی لام قرار گرفته است، زمانی آن رسیده که برای محافظ از نمونه، لامل را روی لام قرار دهید. در این پروسه لازم است که کمی دقت و تمرکز به خرج بدهید.
یک سمت لامل را در کنار نمونه و روی لام قرار دهید و سمت دیگر آن را با زاویه ۴۵ درجه از سطح لام نگه دارید. در این مرحله دست خود را به‌آرامی رها کنید تا لامل روی نمونه قرار گیرد. نباید لامل را از ارتفاع زیاد رها کنید؛ چرا که این کار باعث ایجاد حباب‌های هوا میان لام، نمونه و لامل (اسلاید) می‌شود که در نهایت در نتیجه آزمایش تأثیرگذار خواهد بود و شما نمی توانید نمونه را به خوبی زیر میکروسکوپ ببینید.
اسلاید اصطلاحی است که در علوم آزمایشگاهی و پزشکی به ترتیب برای لام، نمونه و لامل در نظر گرفته‌اند. در واقع زمانی که نمونه‌ای میان این دو سطح قرار می‌گیرد، یک اسلاید آزمایشگاهی برای انجام تحقیقات آماده است.
در نهایت هم تنها کافی است اسلاید را بااحتیاط برداشته و زیر میکروسکوپ قرار دهید.
روغن ایمرسیون چیست و چه کاربردی دارد؟
تا اینجا شما با روش استفاده از لام و لامل آشنا شده‌اید و می‌دانید که این کار دشواری نخواهد بود، اما در برخی موارد لازم است به نکاتی توجه کنید. اگر بخواهید از میکروسکوپ و بزرگ‌نمایی خیلی بالا استفاده کنید، احتمالاً لنز با سطح اسلاید تماس خواهد داشت.
این تماس می‌تواند باعث آسیب به اسلاید یا حتی مهم‌تر از آن، لنز میکروسکوپ شود که هزینه‌های زیادی به دنبال دارد. دلیل این موضوع هم ایجاد اصطکاک بالا میان لنز و اسلاید خواهد بود.
در این شرایط شما باید از روغن ایمرسیون، برای ایجاد لغزندگی سطحی استفاده کنید. این روغن روی لامل ریخته می‌شود تا لنز و اسلاید اصطکاک کنترل شده داشته باشند.
لام و لامل؛ لازمه استفاده از هر میکروسکوپ
پیش‌تر هم اشاره کردیم که لام و لامل انواع مختلفی دارند و شما باید نوع آن‌ها را باتوجه‌به شرایط و نیازهایتان انتخاب کنید.
بحث تنوع لام و لامل موضوعی است که باید در زمان خرید لام آزمایشگاهی یا لامل در نظر داشته باشید و این موضوع در روش استفاده از آن‌ها تأثیری نخواهد داشت. هر چند که برخی انواع لام و لامل برای استفاده بهتر است؛ چرا که اطرافشان صیقل‌خورده و صاف است.
در نهایت توصیه می‌کنیم که هر ۴ مرحله بیان شده برای استفاده از لام و لامل را در جای خود و به طور صحیح انجام دهید تا از صحت نتایج بررسی‌های خود مطمئن باشید.
