یکی از انواع سرطان که این روزها بسیار شایع شده است، سرطان رحم است. آمار و علائم سرطان رحم تا مدتی قبل بیش‌تر در زنانی که در سنین یائسگی قرار داشتند، دیده می‌شد، اما متأسفانه امروزه دختران جوانی هم دیده می‌شوند که به این بیماری دچار شده باشند.
این بیماری و دردسرهای ناشی از آن یکی از دغدغه‌های زنان و دختران است. این نگرانی طبیعی است، اما برای این که از آن پیشگیری کنید، باید بدانید این نوع سرطان چگونه به وجود می‌آید و چگونه باید آن را تشخیص داد.
اهمیت این موضوع باعث شده تا ادامه این مطلب را به بررسی راه‌های تشخیص و علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم اختصاص دهیم. باتوجه‌به این موضوع اگر شما هم می‌خواهید اطلاعات کامل‌تری در مورد این بیماری داشته باشید، توصیه می‌کنیم در ادامه با ما همراه شوید.
سرطان رحم چیست؟
رحم یک عضو گلابی شکل در ناحیه لگن، بین مثانه و راست‌روده است. حساسیت رحم را می‌توان به‌نوعی بیش از سایر اعضای بدن دانست و شایع‌ترین بیماری برای آن، سرطان دهانه رحم است. سرطان رحم در واقع نوعی بیماری است که از تکثیر و رشد غیرطبیعی برخی از سلول‌ها در رحم ایجاد می‌شود.
خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی این روزها اگر بتوانید علائم سرطان رحم را به‌موقع تشخیص دهید، راه‌های درمانی برای آن وجود خواهد داشت. سؤالی که ممکن است ذهن بسیاری از زنان و دختران را به خود مشغول کند، این است که سرطان رحم به چه دلیلی ایجاد می‌شود؟
باتوجه‌به تحقیقات گسترده‌ای که در این زمینه انجام شده است، علت اصلی بروز سرطان رحم، ابتلا به برخی از سویه های ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV خواهد بود. البته باید اشاره کنیم که همه افرادی که ناقل این ویروس هستند، به سرطان مبتلا نمی‌شوند و دلایل دیگری هم برای این موضوع وجود دارد که در ادامه چند موردشان را مشاهده می‌کنید:
- برقراری رابطه با شرکای جنسی مختلف
- مصرف برخی داروهای خاص
- استعمال دخانیات
- داشتن رابطه جنسی از سنین پایین
- ابتلا به عفونت‌های مقاربتی یا همان STI
در کنار همه این دلایل، برخی از عوامل هم هستند که می‌توانند احتمال بروز سرطان رحم را در زنان یا دختران جوان، بیش‌تر کنند. برای مثال عوامل ژنتیکی، چاقی بیش از اندازه، سابقه خانوادگی و وراثت، دیابت، افزایش سطح استروژن یا حتی افزایش سن، خطر ابتلا به این سرطان را بسیار بیش‌تر می‌کنند.
با درنظرگرفتن همه این موضوعات خوب است که با این بیماری به‌خوبی آشنا شوید و راه‌های تشخیص، پیشگیری و درمان آن را بدانید.
روش‌های تشخیص سرطان رحم
ازآنجایی‌که خطر ابتلا به سرطان رحم برای بسیاری از زنان و دختران وجود دارد، جامعه پزشکی روش‌های مختلفی را برای تشخیص این بیماری در زمان درست ارائه کرده است. خوب است بدانید که اگر این نوع سرطان به‌موقع تشخیص داده شود، امکان درمان آن بسیار بیش‌تر خواهد بود.
1. کولپوسکوپی
در این روش، دکتر برای تشخیص علائم سرطان رحم، باید با استفاده از ابزارهای مناسب، واژن را بازکرده و دهانه رحم را مشاهده کند. در ادامه دکتر برای مشاهده بهتر بافت‌های غیرطبیعی محلولی خاص روی دهانه رحم و اطراف آن می‌ریزد و دستگاهی به نام کولپوسکوپ را در نزدیکی دهانه رحم قرار می‌دهد.
این دستگاه نور متمرکزی دارد که به همراه یک عدسی قدرتمند، به دکتر اجازه می‌دهند بافت دهانه رحم را از نزدیک مشاهده کند. خوب است بدانید که در این روش عموماً از بیوپسی هم استفاده می‌شود.
2. تست پاپ اسمیر
در این روش تشخیص، دکتر به‌آرامی دهانه رحم را از سمت داخل و بیرون خراش می‌دهد تا نمونه‌هایی از بافت این بخش را جدا کند. جالب است بدانید که در این روش از سیتولوژی برای بررسی نمونه‌های برداشته شده، استفاده می‌شود. همچنین خوب است بدانید که تست پاپ، رایج‌ترین روش برای تشخیص علائم سرطان رحم بدخیم یا خوش‌خیم خواهد بود.
سیتولوژی در واقع یکی از شاخه‌های کاربردی پزشکی است که استفاده از آن برای تشخیص انواع سرطان‌ها از جمله سرطان رحم بسیار رایج است. در مطلب « سیتولوژی چیست » در مورد این روش آزمایش نمونه‌ها، جامع‌تر توضیح داده‌ایم.
3. تست hpv
همان طور که اشاره کردیم، یکی از شایع‌ترین دلایل بروز سرطان رحم، ابتلا به ویروس HPV است. همه انواع این ویروس نمی‌توانند باعث بروز سرطان شوند، اما برخی از سویه‌های خاص بسیار پرخطر هستند. در این روش هم مانند تست پاپ اسمیر، بررسی‌های روی نمونه‌ای از بافت دهانه رحم انجام می‌شود.
به‌طورکلی پیشنهاد می‌شود هر یک سال برای انجام تست HPV مراجعه کنید تا اگر بتوانید در زمان درست از خطرات ناشی از آن پیشگیری کنید.
4. MRI
یکی از بهترین روش‌هایی که می‌توان برای تشخیص علائم ظاهری سرطان رحم استفاده کرد، MRI است. در این روش دستگاهی خاص با استفاده از میدان‌های مغناطیسی، تصویری کلی از بدن شما را تهیه می‌کند. دقت تشخیص در این روش بالا است، اما پزشکان برای اطمینان بیش‌تر ترجیح می‌دهند که روش‌های دیگری هم در کنار MRI برای تشخیص این بیماری استفاده کنند.
این موارد تنها بخشی از روش‌های تشخیص علائم سرطان رحم هستند و شما از روش‌های دیگری هم می‌توانید استفاده کنید. تنها نکته مهم اینجاست که باید پیش از هر چیز باید برای هر روش به‌صورت جداگانه آماده شوید. برای مثال شرایط تست پاپ با شرایط تست MRI متفاوت هستند. در مطلب « شرایط آزمایش پاپ اسمیر » می‌توانید در مورد پیش‌نیازهای این تست بیش‌تر بخوانید.
علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم
در قسمت قبل بررسی کردیم که روش‌های تشخیص سرطان رحم کدام هستند، در این بخش اما می‌خواهیم به علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم بپردازیم. تغییرات پیش سرطانی در این بیماری، عموماً چندان نمود خارجی ندارد و علائم خاصی نشان نمی‌دهند. از این رو است که همه پزشکان توصیه می‌کنند، برای تشخیص به‌موقع به طور منظم، از آزمایش‌های غربالگری استفاده کنید.
در ادامه علائمی را معرفی می‌کنیم که به‌واسطه بروز آن‌ها می‌توان احتمال وجود سرطان رحم را در نظر گرفت. پیش از شروع توجه کنید که ممکن است برخی از این علائم در بیماری‌های دیگری هم وجود داشته باشند و به طور قاطعانه نمی‌توان گفت که به‌محض وجود هر یک از این علائم، فرد به سرطان مبتلا شده است.
1. خونریزی واژینال
یکی از اصلی‌ترین علائم ظاهری سرطان رحم، خونریزی واژینال بین پریودها است. البته باید در نظر داشته باشید که این موضوع می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد. به‌هرحال بهتر است با مشاهده این شکل خونریزی برای اطمینان خاطر به پزشک مراجعه کنید.
2. خونریزی قاعدگی؛ شدیدتر و طولانی‌تر از حالت عادی
عوامل زیادی می‌توانند باعث تغییر زمان و بازه قاعدگی شوند، اما یکی از مهم‌ترین آن‌ها، بروز سرطان دهانه رحم است. در بیش‌تر موارد، در شرایط زمانی که سرطان در سطوح بالاتر قرار گرفته است و هنوز تشخیص آن کامل نشده تا درمان شروع شود، قاعدگی با خونریزی شدیدتر و در بازه زمانی طولانی‌تر همراه خواهد بود.
3. درد در هنگام رابطه جنسی
باتوجه‌به این که نمی‌توان از کنار این بیماری به‌سادگی گذر کرد، باید به هر نشانه یا علائمی که این موضوع را هشدار می‌دهند، توجه شود. بسیاری از مبتلایان به این بیماری بدون آن که بدانند دچار سرطان رحم شده‌اند، از درد هنگام رابطه جنسی شاکی می‌شوند. این در حالی است که درد غیرمعمول در حین رابطه جنسی می‌تواند یکی از علائم شاخص سرطان رحم باشد.
4. خونریزی بعد از رابطه جنسی
این موضوع را به‌طورقطع نمی‌توان به سرطان دهانه رحم مربوط دانست، اما به‌طورکلی مشاهده خون پس از رابطه جنسی یک امر عادی و رایج نیست. برخی مواقع این موضوع می‌تواند زنگ هشداری باشد تا زودتر به پزشک مراجعه کنید.
به‌طورکلی آزمایشات پزشکی برای تشخیص به‌موقع بیماری‌ها است که استفاده می‌شوند و خوب است که با مشاهد هر گونه علائم مشکوک، برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید. در مطلب «آزمایشات پزشکی» بیش‌تر در این باره توضیح داده‌ایم و مطالعه آن می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.
5. درد ناحیه لگن
همان‌طور که اشاره کردیم، رحم عضوی است که در ناحیه لگن قرار دارد. باتوجه‌به این موضوع شکل‌گیری سرطان می‌تواند باعث بروز برخی دردهای موضعی در این بخش شود. درد لگن به نسبت برخی از علائم دیگر، نشانه ی جدی تری است و بهتر است افراد بااحساس این درد برای انجام اعمال پیشگیرانه به دکتر مراجعه کنند.
6. تغییر میزان یا رنگ ترشحات واژن
اگر میزان و حجم ترشحات واژن در بازه زمانی خاصی به طور غیرمعمول زیاد شود، می‌توان آن را به‌عنوان یک نشانه برای سرطان رحم در نظر گرفت. به‌علاوه یکی دیگر از نشانه‌های این بیماری، تغییر رنگ غیرعادی ترشحات واژینال است که باید جدی گرفته شود.
7. خونریزی بعد از یائسگی
به‌طورکلی بیش‌تر زنانی که در سنین ۵۰ سال به بالا هستند، دچار این بیماری می‌شوند. روند عادی به این شکل است که بعد از یائسگی خونریزی‌ها متوقف شوند، اما در شرایطی که سلول‌های سرطانی در دهانه رحم رشد کرده باشند، ممکن است هنوز هم این خونریزی‌ها ادامه‌دار باشند. ازاین‌رو یکی از علائم سرطان رحم این است که همچنان پس از یائسگی، خونریزی‌ها ادامه داشته باشند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
یکی از مهم‌ترین سؤالات در این زمینه، این است که چه زمانی باید برای تشخیص سرطان رحم به پزشک مراجعه کنیم؟
باید اشاره کنیم که ابتلا به سرطان به نسبت خیلی از بیماری‌های دیگر، خطرات بیش‌تری به همراه دارد. ازاین‌رو مهم است که حتی با مشاهده کوچک‌تری اختلالی به دکتر مراجعه شود. کوتاهی‌کردن در این زمینه باعث ایجاد تاخیر در تشخیص علائم سرطان رحم بدخیم یا خوش خیم می‌شود که درمان آن‌ها را دشوارتر می‌کند.
اگر در زمان درستی به پزشک مراجعه کنید، تست‌های لازم برای تشخیص علائم سرطان رحم انجام می‌شوند. در بیش‌تر موارد نمونه‌ای از بافت دهانه رحم برای آزمایش برداشته می‌شود. این بافت باید برای آزمایش دقیق‌تر، آماده‌سازی شود و پس از آن در آزمایشگاه بررسی شود که آیا سلول‌های سرطانی در این بافت وجود دارد یا خیر! در مطلب « مراحل آماده سازی بافت » اهمیت انجام این کار و روش‌های آن را بررسی کرده‌ایم و توصیه می‌کنیم، برای آشنایی بیش‌تر حتماً آن را مطالعه کنید.
