ساخت دماسنج فرآیندی تدریجی بود که در طول قرن ها گسترش یافت. دانشمندان بسیاری با مقیاس ها و اندازه های مختلف، پیرامون این موضوع فعالیت داشتند. این اختراع برای صنعت مراقبت های بهداشتی و بسیاری از صنایع حیاتی شده است. دمای بدن یکی از چهار علامت حیاتی کلیدی بدن انسان است و اندازه‌گیری آن در تکامل شیوه‌های مراقبت‌های بهداشتی نقش کلیدی داشته و تب سنج را ابزاری جدایی‌ناپذیر برای نجات جان بسیاری از افراد قرار داده است. دماسنج‌های مادون قرمز که گاهی اوقات تب سنج لیزری (ترمومتر لیزری) یا تفنگ دمایی نامیده می‌شوند، نسل جدیدی از تب سنج ها هستند که دما را از طریق، تابش حرارتی سطوح یا اجسام از فاصله دور اندازه‌گیری می‌کنند. در ادامه مطلب به کاربرد تب سنج لیزری و نحوه کار با تب سنج لیزری خواهیم پرداخت. همچنین به این موضوع که عوارض تب سنج لیزری چیست یا اینکه اصلا عارضه ای دارد یا نه نیز اشاره خواهیم کرد.
تب سنج لیزری چیست؟
تب سنج مادون قرمز در حقیقت سنسوری است که از یک عدسی تشکیل شده است تا انرژی مادون قرمز (IR) را روی یک آشکارساز متمرکز کند و انرژی به سیگنال الکتریکی تبدیل شود، که می تواند پس از جبران تغییرات دمای محیط، در واحدهای دما نمایش داده شود.
این ساختار به عنوان یکی از لوازم مراقبت خانگی ، اندازه گیری دما را از فاصله دور و بدون تماس با جسم مورد اندازه گیری (اندازه گیری دما بدون تماس) تسهیل می کند. به این ترتیب، ترمومتر لیزری برای اندازه گیری دما در شرایطی که ترموکوپل‌ها یا دیگر سنسورهای کاوشگر نمی‌توانند استفاده شوند یا به دلایل مختلف داده‌های دقیقی تولید نمی‌کنند، مفید است.
تقریباً هر جسمی تابش حرارتی ساطع می کند. ترمومتر لیزری IR با منتشر کردن تابش مادون قرمز از یک جسم به نقطه ای به نام ترموپیل کار می کند. ترموپیل گرم می شود و تغییری در جریان الکتریکی عبوری از خود ایجاد می کند. ما دما را بر اساس جریان تولید شده توسط ترموپیل دریافت می کنیم.
محدوده ای که یک تب سنج لیزری می تواند دما را اندازه گیری کند که به آن نسبت فاصله به نقطه نیز می گویند، بر اساس ساختار آن متفاوت است. رایج ترین نسبت های فاصله به نقطه 4:1، 8:1، 30:1 و حتی 50:1 است. هر چه این نسبت بزرگتر باشد، می توانید از منبع گرما دورتر بمانید.
این نوع از تب سنج به سبب کارکرد خوبی که دارند، توانسته اند جایگزین مناسبی برای تب سنج های جیوه ای باشند. اگر علاقه مندید تا با کارکرد و نحوه کار با تب سنج جیوه ای آشنا شوید، به مطلب دیگر ما با همین عنوان مراجعه کنید.
نحوه کار با تب سنج لیزری
در ادامه و در 4 مرحله نحوه کار با تب سنج لیزری را به شما توضیح خواهیم داد.
مرحله 1: ابتدا تب سنج را روشن کنید.
قبل از شروع اندازه گیری دماسنج، راهنمای کاربر را مرور کنید و تنظیمات و سایر اطلاعات مهم را بخوانید.
در هر صورت می توانید تب سنج را با فشار دادن آهسته دکمه، روشن کنید یا یک دکمه روشن/خاموش درست در زیر صفحه یا در کنار وجود دارد، پس از روشن شدن، می توانید سایر تنظیمات را انجام کنید.
مرحله 2: تنظیمات دما را بین درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
برای تنظیم، مقیاس دکمه ای را فشار دهید که علامت C/F دارد. این امر به شما کمک می کند تا مقیاس دما را بین این دو (سانتی گراد و فارنهایت) تغییر دهید.
مرحله 3: Body یا Object را انتخاب کنید.
این تب سنج ها اغلب برای اندازه گیری دمای سطوح و اشیا استفاده می شوند. دکمه MODE را بزنید تا اندازه گیری دما برای بدن، اجسام و یا سطوح انتخاب شود. البته بیشترین کاربرد تب سنج لیزری برای سنجش دمای بدن می باشد.
مرحله 4: دکمه ی مربوطه را فشار داده و اندازه گیری را انجام دهید.
تب سنج ها را نزدیک ناحیه اندازه گیری قرار دهید، مانند مچ دست یا پیشانی. در حالت ایده آل، فاصله 5 سانتی متری بین این دو را حفظ کنید. به آرامی دکمه را فشار داده و دما را اندازه گیری کنید. دما در صفحه ی LCD نشان داده می شود.
به علاوه بسیاری از مدل های ترمومتر لیزری دارای دکمه ی MEM نیز هستند که حافظه ی دستگاه است و این امکان را فراهم می کند تا برای مثال 10 تا 20 اندازه گیری دمای اخیر را ذخیره کند.
کاربرد تب سنج لیزری
کاربرد تب سنج لیزری پیشانی، در سال های اخیر به دلیل شیوع COVID-19 محبوبیت زیادی پیدا کرده است و روشی ایمن و مؤثر برای غربالگری افراد از نظر دماهای بالا (داشتن تب) ارائه می دهد. با این حال، این دستگاه‌ها به دلیل توانایی اندازه‌گیری دما از راه دور، دامنه کاربرد گسترده تری نسبت به سایر انواع تب سنج دیجیتالی و غیر دیجیتالی دارد و بررسی میزان دمای بدن را بسیار آسان تر کرده است.
با همه ی این مزایایی که این تب سنج لیزری دارد دقت داشته باشید که عوامل خارجی مثل نور خورشید، وسایل گرمایشی و سرمایشی می توانند خوانش دستگاه را تحت تاثیر قرار بدهند. پوشیدن برخی لباس‌ها، مانند کلاه یا کت‌های سنگین، نیز می‌تواند نتایج را تغییر دهد.
عوارض تب سنج لیزری
“تب سنج های لیزری (مادون قرمز) که دمای شما را بدون دست زدن به بدن اندازه می گیرند می توانند به مغز آسیب برسانند.”
این باور درستی نیست. این تب سنج ها از امواج مادون قرمز برای اندازه گیری دمای شما استفاده می کنند. امواج مادون قرمز همان امواجی هستند که توسط کنترل از راه دور تلویزیون شما استفاده می شود. برخی شایعات می گویند که از عوارض تب سنج لیزری این است که باعث کوری می شود و به غدد مغز آسیب می رساند. این شایعات صحت ندارد.
این نوع دماسنج ها دمای سطح بدن شما را می خوانند و از یک محاسبه برای تبدیل آن به دمای داخلی شما استفاده می کنند. برخی از تب سنج های مادون قرمز از لیزر استفاده می کنند، اما این چیزی نیست که دمای شما را اندازه گیری کند. لیزر به فردی که از دماسنج استفاده می کند کمک می کند تا بداند که قسمت بدن را نشانه می گیرد.
سخن پایانی
نحوه کار با تب سنج لیزری بسیار آسان و راحت است؛ به همین جهت تب سنج لیزری یک روش مناسب برای اندازه گیری دمای بدن و سطح هر جسم می باشد. انتخاب نوع مناسب دستگاه برای کاربرد شما به منظور اطمینان از دقت در خوانش دما بسیار مهم است. تب سنج های لیزری مخصوص اندازه گیری های دوربرد ساخته شده اند. به همین ترتیب، دماسنج IR وجود دارد که به صراحت برای خواندن دماهای بالا از فاصله محدود اما با دقت بهتر ساخته شده است. در این مطلب تلاش کردیم تا به سوال “تب سنج لیزری چیست” پاسخی کامل دهیم. شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دیگر انواع تب سنج به دیگر مقالات ما مراجعه کنید.
